Սամվել Մարտիրոսյանը ներկայացրեց Հայոց ցեղասպանության մասին դասավանդելու դժվարությունները

ԵՐԵՎԱՆ, 24 ԱՊՐԻԼԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Դասախոս, տեղեկատվական անվտանգության մասնագետ Սամվել Մարտիրոսյանը համոզված է՝ կրթօջախներում Հայոց ցեղասպանության մասին խոսելը բարդ է: Մեկ տասնյակ տարուց ավելի մանկավարժական փորձ ունեցող Մարտիրոսյանը նշում է, որ ինքն էլ է դժվարանում երեխաների հետ այս թեմայի շուրջ խոսել: Խնդրի դասավանդման առանձնահատկությունները նա ներկայացրեց «Ցեղասպանությունը մանկավարժական խնդիրների լույսի ներքո» թեմայով կոնֆերանսին:

«Ցեղասպանության մասին խոսելիս թիվ մեկ խնդիրը ուսուցիչն է, ոչ թե բուն թեման: Խնդիրն այն է, որ Հայաստանում գրեթե գոյություն չունի մարդ, ում ընտանիքին չի հարվածել ցեղասպանությունը: Բոլորս ինչ-որ չափով ուզենք, թե չուզենք անձնական ենք ընդունում այս թեման: Մյուս հարցն այն է, որ յուրաքանչյուր մարդ նմանատիպ թեմաներին առնչվել է դեռ մանկուց»,-«Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ՝ նշեց Սամվել Մարտիրոսյանը:

Նա նշեց, որ իր պապիկը և տատիկը ևս Հայոց ցեղասպանության զոհեր են:

«Ես պապիկիս չեմ տեսել, նա ջարդերի ժամանակ կորցրել է ընտանիքը: Ես միշտ իմացել եմ, որ ոչինչ չեմ կարող իմանալ իմ պապական կողմի մասին, որովհետև ցեղն ամբողջովին վերացել է: Ես միայն մի բան գիտեմ՝ իմ պապը Մուշից էր: Տատիկիս ընտանիքը նույնպես գրեթե ամբողջությամբ կոտորվել է, մի մասն էլ ճանապարհներին է մահացել, բայց տատիկս միակն է մնացել ամբողջ ընտանիքից: 3-4 տարեկանից լսում էի նրա պատմությունները թուրքերի վայրագությունների մասին: Ես՝ որպես ուսուցիչ, խնդիր ունեմ՝ փոքր տարիքից այդ սարսափելի պատմություններն եմ լսել, և այդ պատկերները տարիներով եփվում են իմ մեջ: Պետք է կարողանալ այդ ամենը հաղթահարել և չփոխանցել երեխաներին»,-նշեց Մարտիրոսյանը:

Նա համոզված է՝յուրաքանչյուր ուսուցիչ, ով դպրոց է մտնում դասավանդելու պատմություն, ինչ-որ առումով ցեղասպանության զոհ է՝ հոգեբանորեն և ոչ՝ ֆիզիկապես: «Ուսուցիչը պետք է զգացմունքային վիճակներից դուրս գա, և դա այնքան էլ հեշտ չէ: Թուրքիան իրականում ճանաչել է ցեղասպանությունը, ուղղակի իրենք փորձում են այդ մասին մոռանալ: 1919 թվականին Թուրքիայում տրիբունալ անցկացվեց, որի ընթացքում մահապատժի վճիռներ կայացվեցին Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչած երիտթուրքերի ղեկավարներին՝ հենց Թուրքիայի կառավարության կողմից: Պարզապես հետագայում իրենք փորձեցին ջնջել դա իրենց պատմությունից: Երիտթուրքերի ղեկավարներն այլ վայրերում էին, հայ վրիժառուները գտնում և ոչնչացնում էին նրանց: Ես որոշեցի երեխաներին այս ամենի մասին պատմել և տեսա, թե ինչպես են հուզվել»,-նշեց նա:

Մասնագետը փաստում է՝ երեխաներն էլ են գալիս դպրոց ցեղասպանության մասին սխալ գիտելիքով: «Ծնողներն էլ շատ դեպքերում ցեղասպանության մասին նրանց տարօրինակ գիտելիքներ են տալիս: Օրինակ՝ հարցում է եղել, և շատերը համոզված են եղել, որ ցեղասպանությունը եղել է հենց ապրիլի 24-ին»,-հավելեց նա:

Առաջին համաշխարհային պատերազմի նախօրեին Օսմանյան կայսրությունում ապրում էին մոտ երկուսուկես միլիոն հայեր: Շուրջ մեկուկես միլիոն հայ սպանվեց 1915-1923 թթ. ժամանակահատվածում, իսկ մնացածները կամ բռնի մահմեդականացվեցին, կամ ապաստանեցին աշխարհի տարբեր երկրներում: 1915 թ. ապրիլի 24-ին սկիզբ առած ձերբակալություններով (հիմնականում` Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում) եւ դրանց հետեւած հարյուրավոր հայ մտավորականների ոչնչացումով սկսվեց հայ բնակչության բնաջնջման առաջին փուլը: Հետագայում աշխարհասփյուռ հայերը ապրիլի 24-ը սկսեցին նշել որպես Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օր: