Իսրայելի օրակարգում շարունակում է մնալ Իրանին մեծ պատերազմի մեջ ներքաշելու նպատակը․ իրանագետ

ԵՐԵՎԱՆ, 29 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ։ Իրանագետ Նվեր Դավթյանն այն կարծիքին է, որ Իսրայելի օրակարգում շարունակում է մնալ Իրանին մեծ պատերազմի մեջ քաշելու նպատակը։ Իրանագետը նման կարծիք հայտնեց «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում՝ անդրադառնալով օրերս Իսրայելի կողմից Ւրանի տարածքին հասցված հարվածներին։ 

«Տեղեկությունները հակասական են, բայց որ վաղուց Իսրայելը մտադրություն է ունեցել Իրանին ներքաշել մեծ պատերազմի մեջ, աներկբա է, պարզապես այս անգամ էլ չստացվեց։ Երբ Իսրայելը հարվածում էր Լիբանանի մայրաքաղաքին, մինչև մեկ տոննա կշռով ռումբեր էր նետում Բեյրութի վրա։ Ի՞նչը խանգարեց իսրայելական ռազմաօդային ուժերին, որ նույնը չկարողացան անել Իրանի պարագայում։ Դա, թերևս պայմանավորված է Իրանի  զսպող ուժի հնարավորություններով։ Մյուս կողմից բացառված չէ, որ Թել-Ավիվում նկատի են ունեցել այն, թե իրենց գործողությունից հետո ինչ պատասխան կարող է լինել, քանի որ միայն հարվածներ հասցնելով չէ, անհրաժեշտ է նաև մարսել այդ հարվածները»,- նշեց իրանագետը։

Ըստ Դավթյանի՝ Իսրայելի հակաօդային պաշտպանության հնարավորություններն Իրանի հերթական, նոր հրթիռային հարվածներից երկիրը պաշտպանելու առումով բավականին թույլ են։ Որքան էլ շրջանառվում են տեսակետներ, որ ամերիկյան հակահրթիռային համալիրներ են տեղակայվել Իսրայելի տարածքում, սակայն դրանց արդյունավետությունն էլ չի կարող երաշխավորել Իսրայելի անվտանգությունը, առավել ևս, որ դրանցից եղել են նաև Սաուդյան Արաբիայում և այլ երկրներում տեղակայված ամերիկյան ռազմաբազաներում, որտեղ տարբեր առիթներով ռազմական գործողությունների ժամանակ այդ համալիրներն այդքան էլ չեն փայլել իրենց արդյունավետությամբ։ 

«Իսրայելում այսօր հետևում են ԱՄՆ-ի նախագահական ընտրությունների քարոզարշավին և կանխատեսումներ կատարում հնարավոր արդյունքների վերաբերյալ, քանզի փաստ է, որ Իսրայելը միայնակ չի կարող Մերձավոր Արևելքում իրականացնել լուրջ գործողություններ։ Գուցե «Հեզբոլլահ»-ի և ՀԱՄԱՍ-ի պարագայում Իսրայելը շարունակի իր՝ մինչև այժմ իրականացրած գործողությունների մակարդակով պայքարը, բայց ավելի լայնամասշտաբ գործողություններ, առանց անհրաժեշտ աջակցության, ի վիճակի չէ կատարել՝ հաշվի առնելով, որ մեկ տարուց ավել պատերազմի մեջ է և երկրում կան ներքաղաքական խնդիրներ։ Պակաս կարևոր չէ նաև ԱՄՆ-ի դիրքորոշումն այն հարցում, թե ինչպիսին պետք է լինի աջակցության չափը։ Սիրիայի կամ Իրաքի պարագայում ԱՄՆ-ի գլխավորած կոալիցիոն ուժերը գործում էին Իսրայելի քաղաքական որոշումներին համահունչ, բայց Իրանի դեպքում նման կոալիցիա չի ձևավորվում, ինչը լուրջ խնդիր է»,- մանրամասնեց Դավթյանը։ 

Նա հայտնեց, որ հետևում է իրանական մեդիա դաշտի հրապարակումներին, խորհրդակցում գործընկերների հետ և նշեց, որ իսրայելական վերջին հարվածներից հետո հարևան երկրում կա ավելի շատ պայքարելու հաստատակամություն, քան խուճապային տրամադրություններ։

«Տեղի ունեցածը, հավանաբար, պայմանավորված է տեխնիկական ու նաև քաղաքական հանգամանքներով։ Գուցե, նաև Իրանի ՀՕՊ համակարգի աշխատանքի շնորհիվ է, որ իսրայելական հարվածներն այդքան արդյունավետ չեն եղել։ Նախևառաջ իսրայելական ինքնաթիռներն Իրանի օդային տարածք չեն մտել կամ չեն կարողացել մտնել։ Նրանք հիմնականում Հորդանանի և Իրաքի տարածքով են մոտեցել Իրանի սահմանին, արձակել են հեռահար հրթիռներ ու հետ վերադարձել։ Դա նշանակում է՝ կա՛մ ՀՕՊ համակարգի ազդանշաններն են նկատել և խուսափել ավելի մոտենալ իսլամական երկրի օդային տարածքին, կա՛մ առհասարակ օդային տարածքը հատելու մտադրություն ի սկզբանե չեն ունեցել։ Հիմնականում գործողությունն իրականացվել է F-15, F-16, F-35 կործանիչների միջոցով»,- ասաց Դավթյանը

Նրա դիտարկմամբ՝ թեև իրանական ՀՕՊ համակարգը կատարել է իր աշխատանքը, բայցևայնպես կան որոշակի վնասներ, որոնցից առաջինը տեխնիկական մասով վերաբերում է Թեհրանի կենտրոնում տեղակայված արտադրական գործարանին։ Տեղեկություններ կային նաև ռազմարդյունաբերական այլ օբյեկտների մասին, սակայն ավելի ընդգծվեց այն հանգամանքը, որ հրթիռակոծումների արդյունքում զոհվել են չորս զինծառայողներ։ 

«Իրանի կողմից պատասխան հարվածներ հասցնելու վերաբերյալ հնչել են հակասական հայտարարություններ, բայց փաստ է, որ ՄԱԿ-ում հարևան երկրի ներկայացուցչի ու նախագահի մակարդակով տեղեկացվեց, որ Իրանը ՄԱԿ-ի կանոնադրության 51-րդ հոդվածի համաձայն՝ իրեն իրավունք է վերապահում պատասխանել ագրեսիային, քանի որ դրա արդյունքում խախտվել է իր ինքնիշխանությունը և վտանգվել է տարածքային ամբողջականությունը։ Հնչեց նաև, որ պատասխանը լինելու է ճիշտ պահին, իսկ թե ինչպիսի ուժգնությամբ կլինի այդ պատասխանը, դա պայմանավորված է քաղաքական որոշակի հանգամանքներով»,- նշեց իրանագետը։