«Նոր գիրք»-1/25. Շանթ, Յոնևս, Շահնազարյան, Մեց

6 րոպեի ընթերցում

ԵՐԵՎԱՆ, 6 ՀՈՒՆՎԱՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: «Արմենպրես» լրատվական գործակալությունը ներկայացնում է իր հեղինակային «Նոր գիրք» նախագիծը: Այն ամեն երկուշաբթի ընթերցողի դատին է հանձնում հայաստանյան հրատարակչությունների լույս ընծայած գրքերը: Գործակալության էջերում ընթերցասերները հնարավորություն ունեն տեղեկատվություն ստանալ նոր գրքերի մասին, ծանոթանալ դասական գործերին և արդի գրականության զարգացման միտումներին: Այս շաբաթ «Արմենպրես»-ն առանձնացրել է 2024 թվականի վերջին և 2025 թվականի սկզբում հրատարակված և հանրության դատին հանձնված տարբեր հրատարակչությունների ուշագրավ գրքեր՝ տարբեր խորագրերի ներքո:

Հայ գրականություն 

Լևոն Շանթ, «Երազ օրեր: «Կինը»

Գրքում ընդգրկված են Լևոն Շանթի (1869-1951) լավագույն գործերից երկուսը՝ «Երազ օրեր» և «Կինը» վիպակները: 1892-ին գրված «Երազ օրեր» վիպակը, որ շարադրված է իբրև օրագրություն, սիրո պատմություն է, որի գաղափարական ատաղձը, սակայն, օտար միջավայրում դաստիարակված հայ մարդու դարձն է իր ակունքներ: 1912-ին լույս տեսած «Կինը» վիպակն, ըստ էության, Շանթի՝ կանացիության ըմբռնումների խտացումն է, որտեղ գրողն արտահայտում է հավերժական գեղեցիկի իր իդեալը:Գիրքը լույս է ընծայել «Անտարես»-ը:

Թարգմանական գրականություն 

Յանիս Յոնևս, «Ելգավա 94»

Այս կիսակենսագրական վեպը 1990-ականներին Լատվիայի Ելգավա քաղաքում ապրող սերնդի մասին է, որը փնտրում է իր ինքնությունը և ապրում է այլընտրանքային մշակույթի հորձանուտում։ Վեպը սկսվում է 1994 թվականի ապրիլի 5-ին՝ Nirvana-ի մենակատար և կիթառահար Կուրտ Քոբեյնի մահով: Քոբեյնի մահն ազդում է երիտասարդների վրա: Ելգավայում սկսում են լսել ծանր մետալ: Սա նաև այն ժամանակն է, երբ Լատվիան, տնտեսական և սոցիալական ցնցումների միջով անցնելով, վերականգնում էր իր անկախությունը: Գրքի գլխավոր հերոս Յանիսը որոշում է այդ տեկտոնական ժամանակներում ապրել այլընտրանքային ապրելակերպով ու լսել մետալիկա։ Լատվիական Generation X-ի համար շոկային ու անսովոր էր հետխորհրդային այս ազատությունը: Այս գիրքը դեռահասության, հասարակության ու համակարգի դեմ բողոքի և հուսահատեցնող ձանձրույթի մասին է: Այս վեպը նաև հետխորհրդային երիտասարդության վրա ծանր ռոքի ու գրանժի թողած ազդեցության մասին է: Թարգմանիչ` Նաիրա Խաչատրյան: Գիրքը լույս է ընծայել Newmag-ը։

Մանկապատանեկան գրականություն

Լուսինե Շահնազարյան, «Ճապիճուկներ»

Տաթևն ու Արամը մի օր պատահաբար հայտնաբերում են, որ տան ծխատար խողովակը իրենց տեղափոխում է բոլորովին նոր աշխարհ՝ ճապիճուկների երկիրը: Այս անսովոր երկրում ժամանակի բոլորովին այլ օրենքներ են գործում «Ժամիժուկ»ի օգնությամբ: Ճապիճուկների երկիր ուղևորությունը երեխաներին օգնում Է հասկանալ, որ ժամանակը միագիծ չէ, իսկ նրա անցողիկության հետ հաշտվելը հնարավոր է միայն հիշողությունների ու երևակայության միջոցով:

«Ճապիճուկներ»-ը պատմություն է կյանքի անցումային պահերի մասին, երբ մենք դեռ փոքր ենք, բայց արդեն մի քիչ էլ ավելի մեծ...: Խմբագիր` Հասմիկ Հակոբյան։ Գիրքը լույս է ընծայել «Գրանիշ»-ը։

Փաստավավերագրական գրականություն 

Քեյդ Մեց, «Հանճար կերտողները» (Առաջամարտիկներ, որոնք արհեստական բանականությունը բերեցին Google, Facebook և ամբողջ աշխարհ)

«Այս գրքում արհեստական բանականությունը ներկայացվում է մարդկային տեսանկյունից, իսկ Մեցը պատմում է այս հեղափոխական տեխնոլոգիայի մասին՝ դարձնելով այն հասանելի և գրավիչ»:

Ուոլթեր Այզեքսոն, «Սթիվ Ջոբս» գրքի հեղինակ

New York Times-ի տեխնոլոգիական թղթակից Քեյդ Մեցը, օգտվելով Սիլիկոնյան հովտի առաջատարների հետ իր անմիջական շփումներից, վերհանում է այս հիսնամյա հեղափոխության բացառիկ պատմությունը։ Նա բարձրացնում է հարցեր, որոնք վճռորոշ կլինեն գալիք կեսդարյա ժամանակահատվածում․ ի՞նչ ուղղությամբ է զարգանալու արհեստական բանականությունը։ Արդյո՞ք մոտ է մարդկային մակարդակի բանականությամբ համակարգերի ստեղծումը։ Եվ եթե այո, ապա ինչպիսի՞ն կլինի մեր տեղը այդ նոր աշխարհում։

Արհեստական բանականությունը երկար ժամանակ համարվում էր հեռավոր ապագայի երազանք և մնում էր գիտական շրջանակների եզրամասերում։ Սակայն երկու հետազոտող փոխեցին ամեն ինչ։ Նրանցից մեկը 64-ամյա համակարգչային գիտության պրոֆեսոր էր, ով ողնաշարի լուրջ խնդիրների պատճառով նույնիսկ չէր կարող մեքենա վարել կամ ճամփորդել։ Մյուսը՝ 36-ամյա նյարդաբան և շախմատի վարպետ։ Թեև նրանք շարժվում էին տարբեր ուղիներով, բայց և այնպես միասին նրանք արհեստական բանականությունը դարձրին մեր առօրյա կյանքի անբաժան մասը և ստեղծեցին միլիարդներ արժեցող արդյունաբերություն։Գիրքը լույս է ընծայել «Էդիթ Պրինտ»-ը։

 

Հայերեն