ԵՐԵՎԱՆ, 3 ՓԵՏՐՎԱՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Երևանի մետրոպոլիտենի «Երիտասարդական» կայարանը փետրվարի 3-ին սովորականից մարդաշատ էր՝ մշակութային ոգով լցված. հասուն և փոքրիկ երկրպագուներին իր շուրջ էր համախմբել կոմպոզիտոր, Հայաստանի ժողովրդական արտիստ Տիգրան Մանսուրյանը, որի 85-ամյակի առթիվ բացվեց մաեստրոյին նվիրված ցուցահանդեսը:

«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ հոբելյանական ցուցադրության մեջ ներկայացվում են Մանսուրյանի կյանքն ու գործունեությունը ոչ միայն հեղինակային տեքստերի, այլև նկարազարդումների տեսքով, ոգի  ստանում կոմպոզիտորի մեղեդիների ներքո:

Լուսանկարները` Գևորգ Պերկուպերկյանի

«Մետրո են մտնում մշակույթը, գեղեցիկը, ազգային գիտակցության լավագույն էջերը, որ որևէ մեկին չեն պարտադրում իրենց ներկայությունը, բայց նաև ուղեկցում են մարդուն գործի գնալուց, տուն գնալուց, հոգսերի մեջ, հոգսերից դուրս: Լավ է, որ գեղեցիկը կա կողքիդ»,-ասաց մաեստրոն:

Ցուցադրության կազմակերպիչների հետ կայարանում շրջելուց հետո Մանսուրյանը խոստովանեց՝ հիշեց իր մանկությունը, Արթիկ քաղաքը:

«Ես Բեյրութում եմ ծնվել: 1947-ին եկանք և հաստատվեցինք Արթիկում. այդ տարիները սիրով եմ հիշում․ Արթիկը, մեր տունը, մեր ընտանիքը»,-ասաց նա:

Կոմպոզիտորը կարծում է՝ փոթորկոտ շրջանում ենք և տարուբերումներին չտրվելու համար պետք է հողի, երկրի, հայոց լեզվի, սրբությունների զավակը մնալ, ինչը թույլ չի տա հեշտ տրվել քամուն, ունայնությանը:

Տիգրան Մանսուրյանի 85-ամյակին նվիրված միջոցառումների շրջանակում շատ սպասված է հոբելյանական համերգը, որը «Կողբ» հիմնադրամի նախաձեռնությամբ կայանալու է փետրվարի 4-ին Կոմիտասի անվան կամերային երաժշտության տանը: Երեկոյին կոմպոզիտորի ակադեմիական գործերը կատարելու են Հայաստանի պետական կամերային երգչախումբը, Հայաստանի պետական կամերային նվագախումբը, Տիրամայր Հայաստանի երգչախումբն ու սիրված մենակատարներ:

Համերգը ղեկավարելու է դիրիժոր, Հայաստանի ժողովրդական արտիստ Ռոբերտ Մլքեյանը:

«Համերգային ծրագիրը խորագիր ունի՝ «Լեզու և երաժշտություն»: Բոլոր գործերը երգվող են. մի մասը երգչախումբ, մյուս մասը՝ մեներգիչ: Հիմնականում հայ բանաստեղծներն են, մեր դասականները՝ Բաղդասար Դպիր, Իսահակյան, Չարենց, Տերյան, նաև մեզանում քիչ երաժշտության տրվող այն բանահյուսությունը, որ ժառանգել ենք  և որը մեծ հարստություն է․ խոսքը ոչ թե գրական հեղինակային գործերի մասին է, այլ ժողովրդական ծագում ունեցող գործերի, որտեղ բարբառներն այնքան կենդանի, այնքան վառ գույներով են ներկայացնում ժամանակաշրջանն ու նրա սովորույթները»,-ընդգծեց Մանսուրյանն ու մանրամասնեց՝ երեկոյին հնչելու են «Զուգահեռ երգեր», «Քավարան», «Տարվա եղանակներ» ստեղծագործությունները:

Անդրադառնալով Ռոբերտ Մլքեյանի հետ համագործակցությանը, որը երկար տարիների պատմություն ունի՝ Մանսուրյանը նկատեց․ «Քանի որ հիշատակեցի լեզվի և երաժշտության, հայ պոեզիայի, հայ բանաստեղծության և երաժշտության կապի մասին, պետք է նշեմ, որ Մլքեյանի հետ մեր կապն այդ ուղղությամբ է ընթացել: Բոլոր այն համերգները, որ կապված են երգչախմբի հետ կամ երգչախումբ կամ մեներգիչ ծրագրով են, իմ լավ բարեկամ, շատ տաղանդավոր ու սիրված երաժիշտ Ռոբերտ Մլքեյանն է ղեկավարել»:

Ռոբերտ Մլքեյանի հավաստիացմամբ էլ իր և Մանսուրյանի համատեղ աշխատանքը  ստացվում է, քանի որ պարտիտուրներից բացի ինքը փայլուն գիտի կոմպոզիտորի ամբողջ ստեղծագործական ուժը, եռանդը, նրա զգացողությունները:

«Շատ դժվար է առանց այդ ամենն իմանալու կայացնել այնպիսի հզոր ստեղծագործություններ, հանճարող գործեր, որ գրել է Տիգրան Մանսուրյանը: Մենք շատ երկար շփվում ենք կյանքի տարբեր դրվագներում և իրար շատ լավ գիտենք: Այն ամենը, ինչը շնչառության է վերածվում իմ ձեռքով, պետք է Մանսուրյանը նշի: Նա ասում է. «Ռոբերտ, շնչառությունները վերականգնեցիր բոլոր գործերին, որոնք այսօր կատարվում են»»:

Համերգային երեկոն կկայանա Տիգրան Մանսուրյանի անվան միջազգային կոմպոզիտորական մրցույթի շրջանակներում․ մրցույթ, որը հաջողություններ է գրանցում:

«Նախորդ տարի մրցույթին 13 երկրից 24 կոմպոզիտոր էր մասնակցել: Մեզ համար շատ կարևոր էր մրցույթն ամենամյա դարձնել և ոչ միայն Հայաստանում, այլև աշխարհում ներկայացնել հայ մշակույթը, այն ավելի պահանջված դարձնել: Երկրորդ տարվա միջոցառումների մեկնարկը ցույց է տալիս, որ մենք բավականին մեծ առաջընթաց ունենք»,-շեշտեց «Կողբ» հիմնադրամի  հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ Արման Բարսեղյանը:

Օրեր առաջ մրցույթի կազմակերպիչների հետ Բուենոս Այրեսից կապ է հաստատել օտարազգի մի կոմպոզիտոր ու խնդրել Վահան Թեքեյանի բանաստեղծության հայերեն տեքստը մրցույթին մասնակցելու համար, ինչը վկայում է, որ մրցույթը ճիշտ ճանապարհի վրա է:

«Կոմպոզիտորների մրցույթներն այսօր առավել կարևոր են, քան տասը տարի առաջ, քանի որ կոմպոզիտորները ներկայանալու շատ ավելի քիչ հնարավորություններ ունեն: Երիտասարդ կամ ոչ մեծանուն ստեղծագործողներն ունկնդիրներին ներկայանալու հնարավորությանը դժվարությամբ են հասնում: Ըստ իս՝ մրցույթը շատ լավ հարթակ է դրա համար»,-հավաստիացրեց Մանսուրյանի անվան կոմպոզիտորական երկրորդ միջազգային մրցույթի ժյուրիի նախագահ Դավիթ Հալաջյանը:

Ըստ նրա՝ մրցույթը հետաքրքրություն է առաջացնում Հայաստանի, հայ մշակույթի, հայ պոեզիայի ու երաժշտության նկատմամբ:

Մաեստրոյին անակնկալ մատուցելով՝ «Հայփոստ»-ը ներկայացրեց և նրան նվիրեց  «Մեծանուն հայեր. Մանսուրյան միջազգային մրցույթ» թեմային նվիրված նամականիշը, որն արդեն թողարկվել և դրվել է շրջանառության մեջ:

«Կողբ»-ը խոստանում է՝ մաեստրոյի հոբելյանին նվիրված միջոցառումները շարունակական կլինեն:

Անժելա Համբարձումյան

Լուսանկարները՝ Գևորգ Պերկուպերկյանի