ՀՀ ԳԱԱ-ում մեկնարկել է միջուկային հետազոտությունների ոլորտին առնչվող քառօրյա միջազգային գիտաժողովը

ԵՐԵՎԱՆ, 20 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ։ ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայում մեկնարկել է ՀՀ ԳԱԱ-ի և ՌԴ Դուբնայի Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի համատեղ կազմակերպած «Սառը միաձուլման 50-ամյակը» միջազգային քառօրյա գիտաժողովը, որին մասնակցում են բազմաթիվ գիտնականներ աշխարհի մի շարք երկրներից։   

«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ ՀՀ ԳԱԱ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի նախագահ, ակադեմիկոս Աշոտ Սաղյանն իր ելույթում նշեց, որ սառը միաձուլման ռեակցիաների հայտնաբերման 50-ամյակին նվիրված գիտաժողովը լավ հնարավորություն է ոչ միայն հիշելու անցյալը, այլև ժամանակակից դիրքերից և հնարավորություններից դիտարկելու գերծանր տարրերի սինթեզի ողջ խնդիրը:   

«2024 թվականի սեպտեմբերին լրացավ բարդ միջուկների սառը միաձուլման ռեակցիաների հայտնաբերման 50 տարին, որը հիմք հանդիսացավ 107-ից 113 ատոմային թվերով նոր քիմիական տարրերի սինթեզի համար: Դոկտոր Յուրի Հովհաննիսյանի և նրա խմբի աշխատանքները, որոնք սկսվել են 1974 թվականին Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտում, շարունակվել և մշակվել են աշխարհի բազմաթիվ լաբորատորիաներում: Արդյունքները ներառում են 7 նոր քիմիական տարրեր։ Այսօր մեզ համար պատիվ է ողջունել բազմաթիվ երկրների միջազգային ճանաչում ունեցող գիտնականներին ՀՀ ԳԱԱ նախագահությունում։ Մեր ակադեմիան միշտ համախմբել է աշխարհի տարբեր ծայրերից եկած գիտնականներին և միշտ մեծ հետաքրքրություն է ցուցաբերել միջազգային գիտական ​​հանրության մաս կազմելու հարցում»,- նշեց ՀՀ ԳԱԱ նախագահը: 

Սաղյանն իր ելույթում անդրադարձավ Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի դերին և կառուցվածքային առանձնահատկություններին՝ նշելով, որ ակադեմիան հանրապետության բարձրագույն գիտական ​​հաստատությունն է՝ հիմնված դարավոր ինքնատիպ պատմամշակութային և կրթական գիտելիքների վրա և հանդիսանում է ՀՀ կառավարության պաշտոնական գիտական ​​խորհրդատուն։ 

«Մեր ակադեմիան իրականացնում է համաշխարհային նշանակության կարևոր հետազոտություններ աստղաֆիզիկայի, տեղեկատվական տեխնոլոգիաների, կիրառական մաթեմատիկայի և մեխանիկայի, ֆիզիկայի, քիմիայի, կենսաբանության, հայագիտության և գիտության մի շարք այլ ոլորտներում: Ակադեմիան արձանագրում է նշանակալի ձեռքբերումներ, արդյունավետ համագործակցում հանրապետության բուհերի և պետական ​​կառույցների, ինչպես նաև միջազգային գիտական ​​կազմակերպությունների հետ։ Համագործակցության մի շարք պայմանագրեր են կնքվել ավելի քան 28 երկրների ակադեմիաների հետ: Մեր ինստիտուտները նաև ակտիվորեն մասնակցում են եվրոպական շրջանակային ծրագրերին, մասնավորապես՝ «Հորիզոն 2020», «Հորիզոն Եվրոպա» և այլ ծրագրերին: Ակադեմիայի օտարերկրյա անդամների թվում են ավելի քան 100 հայտնի գիտնականներ աշխարհի առաջատար գիտական ​​կենտրոններից և համալսարաններից»,- մանրամասնեց Սաղյանը։ 

Նա տեղեկացրեց, որ ՀՀ ԳԱԱ-ն ունի գիտության որոշակի ոլորտների վերաբերյալ հինգ գիտական ​​բաժիններ (Մաթեմատիկական և տեխնիկական գիտությունների, Ֆիզիկայի և աստղաֆիզիկայի, Բնական գիտությունների, Քիմիայի և Երկրի մասին գիտությունների, Հայագիտության և հասարակական գիտությունների), որոնցում իրականացվում են կարևոր աշխատանքներ ու հետազոտություններ։ Ակադեմիան ներառում է ավելի քան 32 գիտահետազոտական ​​հաստատություններ, գիտատեխնոլոգիական և գիտաարտադրական կենտրոններ, 5 կազմակերպություններ, 3 հիմնադրամներ և միջազգային գիտակրթական կենտրոն։ 

«Հաճելի է արձանագրել, որ այսօր մեր հյուրերը հայտնի գիտնականներ են բազմաթիվ երկրներից, և մեր հյուրերի զգալի մասը Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտից են՝ ակադեմիկոս Գրիգորի Տրուբնիկովի ղեկավարությամբ։ Ինստիտուտը բարդ մեգագիտական ​​նախագծերի հաջող զարգացման աշխատանքային մոդել է: Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի հպարտությունը, մեր հայրենակից, ՌԴ Դուբնայի Միջուկային հետազոտությունների միացյալ ինստիտուտի Միջուկային ռեակցիաների լաբորատորիայի գիտական ղեկավար, ՌԴ Գիտությունների ակադեմիայի անդամ և ՀՀ ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ Յուրի Հովհանիսյանը մեծ հայրենասեր է։ Նա ֆունդամենտալ գիտությունների ոլորտում նվաճումների համար ՅՈՒՆԵՍԿՕ-Ռուսաստան Մենդելեևի առաջին միջազգային մրցանակի դափնեկիր է, Մենդելեևի պարբերական աղյուսակի մի շարք նոր տարրերի հեղինակն ու համահեղինակն է։ ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիան բարձր է գնահատում ձեզ հետ համագործակցությունը և հաջողություն է մաղթում Ձեր կարևոր առաքելությանը»,- եզրափակեց Սաղյանը: