Ամեն ինչ առջևում է, ապագայում կունենանք շատ ծրագրեր. հնդկահայ համայնքի ներկայացուցիչն անդրադարձել է մադրասահայերի խնդիրներին

ՉԵՆՆԱՅ, 26 ՀՈՒՆԻՍԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Հայերի դերը Չեննայի՝ նախկին Մադրասի հասարակական կյանքում ավելին է, քան կարելի է պատկերացնել: Տեղի հայերը պնդում են, որ ամեն ինչ առջևում է, և ապագայում կլինեն շատ ծրագրեր:

«Արմենպրես»-ի թղթակցին իր լավատեսությունն է հայտնել Չեննայի ( Մադրաս) հնդկահայ համայնքի ակտիվ ներկայացուցիչ Աշխեն Խաչատրյանը:  

Նրա խոսքով՝ թեև ներկայումս Մադրասի հայկական  համայնքը զգալիորեն նվազել է, անդամներից շատերն ակտիվ չեն, աշխատանքների հիմնական ծանրաբեռնվածությունն ընկած է մի քանի հոգու վրա և համայնքի փոքրաթիվ լինելու հանգամանքն էլ խոչընդոտում է բազմաթիվ ծրագրերի իրականացմանն ու ավելի ակտիվ գործունեության ծավալմանը, այդուհանդերձ, փորձ է արվում բացը լրացնել՝ ապավինելով բավականին հարուստ հայկական հետքին: 

«Կատարում ենք ուսումնասիրություններ՝ նորովի բացահայտելու մեր պատմամշակութային ժառանգությունը, ուստի աշխատում ենք դրա պահպանման ու վերականգնման ուղղությամբ: Կազմակերպում ենք հանդիպումներ, անցկացնում հավաքներ՝ նշելով կարևոր տարեթվերն ու իրադարձությունները: Չեննայի հայկական համայնքն ունի մի առանձնահատկություն, այն կարող է մեծանալ՝ կապված որոշ իրադարձությունների հետ: Օրինակ՝ 2015-16 թվականներին, երբ այստեղ կային ուսանողներ, տարբեր ծրագրերում ներգրավված անձինք, պայմանագրային հիմունքներով աշխատող օդաչուներ, ովքեր մեզ մոտ ժամանակավորապես հաստատվել էին իրենց ընտանիքներով, համայնքն ապրում էր աշխույժ և ակտիվ կյանքով»,- ասաց Խաչատրյանը: 

Բոլոր տոներին և հիշատակության օրերին հայերը հավաքվում են Մադրասի Սբ. Աստվածածին եկեղեցում: Պարտադիր նշվում է նաև ապրիլի 24-ը: Կազմակերպվող հանդիպումների ժամանակ Մադրասի հայերը միմյանցից տեղեկություններ ստանում ընթացիկ հարցերի վերաբերյալ: 

Մեր զրուցակցի տեղեկացմամբ՝ միայն փոքր մասն է պահպանվել նրանից, ինչ ունեցել ենք 17-18 -րդ դարերում: Շատ վայրերում, որտեղ կան հայկական հետքեր, տեղաբնակները նույնիսկ տեղյակ չեն դրանց ծագումնաբանության մասին: Այնինչ մեր հայրենակիցներն ի սկզբանե մեծ ավանդ են ունեցել Հնդկաստանի հասարակական կյանքի տարբեր բնագավառներում: Եղել են հայտնի շինարարներ, ովքեր կառուցել են առաջին քարաշեն կամուրջը՝ նախանշելով Մադրասի զարգացման հիմքը: Հայերը կարևոր դեր են խաղացել նաև բանկային համակարգի կառուցման գործում, որը հետագայում վերանվանվել է՝ կոչվելով Հնդկաստանի պետական բանկ:

«Նրանք ծանոթ են միայն հայկական եկեղեցուն, սակայն, ի տարբերություն լրագրողների ու պատմաբանների, ավելի կոնկրետ պատկերացում հայերի մասին չունեն: Ես շուրջ տասը տարի ապրում եմ Մադրասում, այստեղ տեղափոխվելու առաջին իսկ օրերից ամուսնուս հետ սկսել եմ փնտրել հայկական հետքերը: Հետագայում ակտիվորեն կազմակերպել ենք ցուցահանդեսներ՝ ներկայացնելով Հայաստանը հնդիկ ժողովրդին: Հայկական եկեղեցում կազմակերպված հանդիպումներին ժամանակի հետ սկսեցին մասնակցել նաև Կալկաթայից ժամանած հոգևորականները: Յուրաքանչյուր միջոցառման առթիվ տեղեկատվություն ենք փոխանցում տեղի լրատվամիջոցներին: Արդեն իսկ հրապարակվել են բազմաթիվ ճանաչողական հոդվածներ: Անցյալ տարի ծավալուն հոդված տպագրվեց նաև Հնդկաստանի ազդեցիկ ու հեղինակավոր «Times of India» պարբերականում՝ Հարություն քահանա Շմավոնյանի կյանքի և գործունեության մասին»,- տեղեկացրեց մեր զրուցակիցը: 

Խաչատրյանը հավելեց, որ անելիքներն այս պահին իսկապես շատ են, սակայն Հայաստանի հետ համագործակցության մասին խոսելիս՝ պետք է հաշվի առնել նաև պետության հնարավորությունները, թե արդյոք հնարավոր է իրականացնել բոլոր ծրագրերը: 

«Լավ կլինի, եթե նորագույն տեխնոլոգիական միջոցների, երկու երկրների բարեկամական կապերի ու մեր պատմամշակութային հենքի օգտագործմամբ հնարավորություն տրվի հնդիկներին՝ տեղեկանալու Հայաստանի մասին, ինչը կխթանի նաև զբոսաշրջությունը: Բոլորիս ուրախացնում է վերջին շրջանում հայ-հնդկական հարաբերությունների զարգացումը տարբեր ոլորտներում: Շատ կարևոր է նաև գործարար շրջանակների համագործակցության ընդլայնումն ու բիզնես-մշակութային կենտրոնների հիմնումը գոնե այն խոշոր նավահանգստային կենտրոններում, որտեղ ապրում են մեր հայրենակիցները, առավել ևս, որ հայերը պատմականորեն հաստատվել են հենց ափամերձ քաղաքներում, և այդ բնակավայրերում կան հայկական տապանաքարեր, որոնք հայկական հետքերի անխոս վկաներն են»,- ասաց Մադրասի հայկական համայնքի ներկայացուցիչը: 

Խաչատրյանը հատուկ ընդգծեց նաև Հնդկաստանում Հայաստանի պատվո հյուպատոս Շիվկումար Եաշվարանի դերակատարությունը երկու երկրների կապերի ամրապնդման գործում:  

«Բնականաբար մենք ակտիվորեն համագործակցում ենք Հայաստանի դեսպանության հետ: Ցանկացած ծրագրի շրջանակում մեր դիվանագետները պատրաստ են մեզ լսել և հնարավորությունների սահմանում աջակցել: Եթե առաջանում են հարցեր, դեսպանը և պատվո հյուպատոսը պատրաստակամորեն լսում են մեզ՝ փորձելով լուծել կարևոր հարցերը: Ամեն ինչ առջևում է, ապագայում կունենանք շատ ծրագրեր»,- եզրափակեց Խաչատրյանը: 

Մանվել Մարգարյան