Պատմության հետագծով  

ԵՐԵՎԱՆ, 14 ՄԱՅԻՍԻ, ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ/ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: 1907 թ. մայիսի 14-ին ծնվել է Միքայել Թավրիզյանը՝ հայ նշանավոր դիրիժոր (մահ.՝ 1957 թ.)։

-1939 թ. մայիսի 14-ին 5 տարեկան պերուացի Լինա Մեդինան երեխա ունեցավ՝ դառնալով ամենաերիտասարդ մայրը բժշկության պատմության մեջ։

-1948 թ. մայիսի 14-ին Դավիդ Բեն-Գուրիոնը հայտարարեց Իսրայելի անկախությունը։

-1952 թ. մայիսի 14-ին ծնվել է Ռոբերտ Զեմեկիսը՝ ամերիկացի նշանավոր օսկարակիր ռեժիսոր։

-1962 թ. մայիսի 14-ին Աթենքում տեղի ունեցավ Խուան Կառլոս I-ի եւ Սոֆիա Հունացու ամուսնության արարողությունը:

-1998 թ. մայիսի 14-ին մահացել է Ֆրենկ Սինատրան՝ ամերիկացի երգիչ, դերասան։ Երաժշտական կարիերան սկսել է Հերրի Ջեյմսի եւ Թոմի Դորսի ստեղծագործական գործունեության ծաղկուն շրջանում։ Աննախադեպ հաջողության է հասել 1940-ականների սկզբներին «Columbia Records»-ում ձայնագրվելուց հետո։ Առաջին ալբոմը թողարկել է 1946 թ.։ Սինատրայի պրոֆեսիոնալ կարիերան անկում է ապրում 1950-ականների սկզբին, սակայն 1953 թ. «From Here to Eternity» («Այստեղից մինչեւ հավերժություն») երգի համար նվաճած ակադեմիական մրցանակը նոր կյանք է տալիս նրա գործունեությանը։

-1643 թ. մայիսի 14-ին Լյուդովիկոս XIV-ը դարձավ Ֆրանսիայի եւ Նավարայի թագավոր։

-1900 թ. մայիսի 14-ին Փարիզում տեղի ունեցավ 2-րդ ամառային օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը։

-1509 թ. մայիսի 14-ին Անյադելոյի ճակատամարտում ֆրանսիական զորքերը հաղթում են վենետիկցիներին։

-1923 թ. մայիսի 14-ին ծնվել է Սուրեն Շահբազյանը՝ կինոօպերատոր եւ ռեժիսոր։

-1940 թ. մայիսի 14-ին ծնվել է Ռոբերտ Մավիսակալյանը՝ լրագրող, հաղորդավար եւ հրապարակախոս։

-1941 թ. մայիսի 14-ին ծնվել է Տարիել Հակոբյանը՝ քանդակագործ։

Հետաքրքիր փաստեր

-Ուղեղի տարբեր հատվածների միջեւ տեղեկատվությունը սահում է 420 կմ/ժամ արագությամբ:

-Ուղեղն ունի 160 930 կմ երկարությամբ տեղավորվող աքսոններ, որոնք նեյրոն նյարդային բջջի մաս են կազմում: Դա 4 անգամ երկար է Երկրի հասարակածի երկարությունից:

-Ուղեղը ցավի ընկալիչներ չունի: Այն ոչինչ չի կարող զգալ: Հենց ընկալիչների բացակայությունն է թույլ տալիս բժիշկներին ուղեղի վիրահատություններ կատարել, երբ հիվանդը գիտակից վիճակում է:

-Հարավկորեացի Կիմ Ունգ Յոնգն ունեցել է երբեւէ գրանցված ամենաբարձր IQ-ն՝ 210:

-Ուղեղը մարդու ամենագեր օրգանն է: Այն 60 տոկոս յուղ է պարունակում:

-Մարդու ուղեղը կարող է մոտ 25 վտ լարում ստեղծել ցանկացած պահի: Այն կարող է ապահովել լամպի աշխատանքի համար անհրաժեշտ հզորությունը:

-Ուղեղի վիրահատությունը հնագույն պրակտիկա ունի: Որոշ մշակույթներում մարդիկ անցքեր էին բացում գանգի վրա՝ փորձելով մեղմել ցավը կամ բուժել հիվանդությունը:

-Ավելի մեծ ուղեղ ունենալը չի նշանակում ավելի խելացի լինել: Իրականում Ալբերտ Էյնշտեյնը համեմատաբար ավելի փոքր ուղեղ ուներ:

-Հղիության ընթացքում կնոջ ուղեղը նեղանում է: Այն իր նախկին չափսը վերականգնում է մինչեւ 6 ամսում:

-Երբ մարդ ծնվում է, նրա ուղեղը գրեթե նույն չափսն է ունենում, ինչ-որ հասուն տարիքում: Դա է պատճառը, որ երեխաները ծնվելիս մարմնի համեմատ մեծ գլուխ են ունենում:

-Մարդու ուղեղն ամենից շատ բջիջներ ունենում է երկու տարեկանում:

-Ուղեղը կազմում է մարդու զանգվածի 2 տոկոսը, սակայն օգտագործում է 25 տոկոս թթվածինն ու էներգիան:

Մ. Ա.