ექსპერტი მიიჩნევს, რომ სომხეთმა „მშვიდობის გზაჯვარედინი“ პროექტს საერთაშორისო დონეზე მეტი აღიარება უნდა მისცეს
3 წუთი კითხვის
ერევანი, 24 დეკემბერი, არმენპრესი. სამხრეთ კავკასიაში არსებული ვითარება გარკვეულ გაურკვევლობას შეიცავს, რაც მთელ 2024 წელს ახასიათებდა. ეს გაურკვევლობა ნარჩუნდება და, შესაძლოა, ნაწილობრივ გაიზარდა კიდეც სომხეთ-აზერბაიჯანის ურთიერთობების დარეგულირების პროცესის შეფერხებისა და საქართველოში მიმდინარე მოვლენების ფონზე.
როგორც „არმენპრესთან“ საუბარში აღნიშნა პოლიტიკურმა ანალიტიკოსმა არმენ პეტროსიანმა, რეგიონში არსებული გეოპოლიტიკური ვითარება და ამ კონტექსტში სომხეთის პრემიერ-მინისტრის მიერ წამოწეული „მშვიდობის გზაჯვარედინი“ ინიციატივის სიცოცხლისუნარიანობა განიხილეს.
„ორივე პარალელური სიტუაცია ჩვენს რეგიონში ქმნის გარკვეულ გაურკვევლობებს და საფუძველს უქმნის არა მხოლოდ მისაღები ინსტრუმენტებით, არამედ გეოპოლიტიკური კონკურენციის თვალსაზრისით. საქართველოში არსებული მდგომარეობა და სომხეთ-აზერბაიჯანის ურთიერთობების დარეგულირების პროცესი გლობალური კონკურენციის ელემენტებს შეიცავს, რაც, ბუნებრივია, უარყოფითად აისახება რეგიონზე და რისკების საერთო დონეს ზრდის“, - განაცხადა პეტროსიანმა.
მისი თქმით, აზერბაიჯანი კვლავ აგრძელებს სომხეთთან ურთიერთობების დარეგულირების პროცესზე უარის თქმას სხვადასხვა ხელოვნური მიზეზით, რაც საშუალებას აძლევს გარე მოთამაშეებს, გავლენა მოახდინონ რეგიონში მიმდინარე პროცესებზე.
„შესამჩნევია, რომ რუსეთი ბოლო პერიოდში კვლავ აქტიურად განიხილავს 2020 წლის 9 ნოემბრის ფორმატს. თურქეთის მხრიდან გარკვეული აქტიურობაც შეიმჩნევა, რომელიც ცდილობს გავლენა მოახდინოს რეგიონის პროცესებზე აზერბაიჯანის ინტერესების მხარდასაჭერად. ასევე, გარკვეული მოლოდინები არსებობს აშშ-ის ახალი ადმინისტრაციის აქტიურობის მიმართ“, - აღნიშნა ანალიტიკოსმა.
რაც შეეხება სომხეთის პრემიერ-მინისტრის მიერ წამოწეული „მშვიდობის გზაჯვარედინი“ ინიციატივის სიცოცხლისუნარიანობას, პეტროსიანმა ხაზი გაუსვა, რომ რეგიონული მარშრუტების განბლოკვის საკითხი კვლავ ყველაზე რისკიანი და მწვავე საკითხია, რომელიც უშუალოდ უკავშირდება აღნიშნულ ინიციატივას.
„რეგიონში სხვადასხვა მოთამაშეების ინტერესები მტკიცედ იკვეთება მარშრუტების განბლოკვის საკითხში. სომხეთი მზად არის განბლოკვისთვის ოთხი ძირითადი პრინციპის საფუძველზე, ხოლო აზერბაიჯანი ცდილობს, ეს პროცესი განახორციელოს "მშვიდობის დერეფნის" კონტექსტში. თურქეთი უჭერს მხარს აზერბაიჯანის ინტერესებს, ირანი ცდილობს, მარშრუტი მისი ტერიტორიის გავლით განხორციელდეს, რუსეთს სურს, რომ სომხეთის ტერიტორიაზე არსებული გზები მისი კონტროლის ქვეშ იყოს, ხოლო აშშ ცდილობს, ამ პროცესში რუსული გავლენა და ირანის მარშრუტების გამოყენება არ მოხდეს“, - განმარტა პეტროსიანმა.
მისი თქმით, „მშვიდობის გზაჯვარედინი“ იდეის საერთაშორისო დონეზე აღიარების გაზრდა მნიშვნელოვნად შეუწყობს ხელს, რომ განბლოკვის პროცესი სომხეთის ინტერესების მაქსიმალური გათვალისწინებით წარიმართოს.