სომხეთის რესპუბლიკის პრემიერ-მინისტრის ვიზიტი საქართველოში შედგა მეზობელი ქვეყნისა და დასავლეთის ურთიერთობების გართულების ფონზე: ჯონი მელიქიანი

ერევანი, 20 სექტემბერი, არმენპრესი. სომხეთის რესპუბლიკის პრემიერ-მინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი მეზობელ ქვეყანაში ვიზიტით ჩავიდა, რათა განეხილა სომხეთ-საქართველოს ურთიერთობების დღის წესრიგი და შეეხო რეგიონში ბოლო მოვლენებს, რადგან საქართველოსა და დასავლეთს შორის გარკვეული სირთულეებია, და არც სომხეთ-აზერბაიჯანის ურთიერთობებშია ნაკლებად რთული ვითარება.

ეს აზრი „არმენპრესთან“ საუბარში გამოთქვა საქართველოს საკითხთა ექსპერტმა ჯონი მელიქიანმა, რომელიც შეეხო სომხეთის პრემიერ-მინისტრის ნიკოლ ფაშინიანის ვიზიტს საქართველოში და ასევე სომხეთ-საქართველოს ურთიერთობების ამჟამინდელ მდგომარეობას.

„ორივე პრემიერ-მინისტრს ჰქონდათ შესაძლებლობა, გაცვალონ აზრები სხვადასხვა საკითხებზე, რაც მნიშვნელოვანია და სასარგებლო. საქართველოს შემთხვევაში სომხეთის პრემიერ-მინისტრის ვიზიტი ასევე მნიშვნელოვანია იმის გამო, რომ ამ ქვეყანაში ზოგადი არჩევნები იგეგმება, და კიდევ უფრო მეტი, რომ საქართველოსა და დასავლეთს შორის გართულებების ფონზე აუცილებელია, რომ გარე კავშირები შენარჩუნდეს და შეუფერხებლად იმუშაოს, რადგან ეს ფაქტორი ძალიან მნიშვნელოვანია მეზობელი კეთილმეზობლური ქვეყნისთვის, რომელთანაც სომხეთი სტრატეგიული ურთიერთობების განვითარებას ცდილობს“, - აღნიშნა მელიქიანმა.

ექსპერტის აზრით, არანაკლებ მნიშვნელოვანია ის, რომ ვიზიტის შიდა პოლიტიკური ასპექტი შეიძლება დაკავშირებული იყოს საქართველოს სომხური თემის საქმიანობასთან, რომელიც ასევე ემზადება მალე გასამართი საპარლამენტო არჩევნებისთვის. ამ კუთხითაც შემთხვევითი არაა, რომ არჩევნებამდე სომხეთის პრემიერ-მინისტრი მეზობელ ქვეყანაში ჩავიდა. მელიქიანმა არ გამორიცხა, რომ საქართველოს მსგავს ვიზიტებს აზერბაიჯანიდანაც ელოდებიან და აღნიშნა, რომ არჩევნებამდე საქართველოს მმართველი პარტიისთვის მნიშვნელოვანია მეზობლებთან გარკვეულ საკითხებში აზრთა გაცვლა და პოზიციების დაზუსტება.

შეხედულების გამო, 26 ოქტომბერს მეზობელ ქვეყანაში გასამართ არჩევნებს და წინასაარჩევნო ეტაპზე ძირითადი ძალების შესაძლებლობებს შეეხო მელიქიანი, მან აღნიშნა, რომ არსებული სიტუაცია მნიშვნელოვნად განსხვავდება 2012 წლის სიტუაციისგან, როდესაც „ქართული ოცნება“ ხელისუფლებაში მოვიდა.

„მომავალი არჩევნები უპრეცედენტოდ რთული შიდა პოლიტიკური და უფრო რთული გეოპოლიტიკური პროცესების ფონზე გაიმართება, როდესაც თბილისშია რთული ურთიერთობები ვაშინგტონსა და ბრიუსელთან. ეს გამოწვეულია რუსეთ-დასავლეთის დაპირისპირების ფონზე სხვადასხვა საერთაშორისო პროცესებისადმი საქართველოს მიდგომებით. სიტუაცია შიგნითაც ცხელია. თუ ადრე არჩევნებამდე ბრძოლა ორი პოლუსის შორის მიმდინარეობდა, დღეს უკვე არსებობს ტენდენციები მესამე პოლუსის შესაძლო ფორმირებისკენ. გარკვეული ძალები ამ მხრივ შეიძლება აღიქმებოდეს, როგორც ალტერნატივა გაურკვეველი ამომრჩევლებისთვის“, - აღნიშნა ჩვენი თანამოსაუბრე.

საქართველოს შიდა პოლიტიკის ყველაზე დიდი პრობლემაა საზოგადოების პოლარიზაცია, რაც საკამოდ კონფლიქტური პრობლემაა და რაც შეიძლება გამოჩნდეს არჩევნების შემდგომ პროცესებში.

„ახლა მოქმედებს „ქართული ოცნება“ და მას მოწინააღმდეგე ეროვნული გაერთიანებული მოძრაობა, რომელიც მიხეილ სააკაშვილის მიერ დაარსდა, რომლის ირგვლივ რამდენიმე ყოფილი თანამოაზრე გაერთიანდა. კიდევ ორი პოლიტიკური ძალა არსებობს: ერთი ყოფილი პრემიერ-მინისტრის გიორგი გახარიას ხელმძღვანელობით პარტიაა, მეორე კი „ლელოს“ ირგვლივ შექმნილი კოალიციაა, რომელშიც სხვადასხვა ტექნოკრატები და ბიზნესის წარმომადგენლები არიან ჩართული. ბრძოლა ძირითადად ამ ოთხ ძალას შორის მიმდინარეობს. ბევრს აინტერესებს, წარმატდება თუ არა ბოლო ორ ძალას გაერთიანება და თუ შეძლებენ ხელისუფლებას მაქსიმალურად ეფექტურად ჩატარებული კამპანიის განხორციელება. იგივე ეხება სააკაშვილის პარტიასაც“, - თქვა მელიქიანმა.

მისი აზრით, საკმაოდ საინტერესო და უპრეცედენტოა ის ფაქტი, რომ ამჯერად „ქართული ოცნების“ სიის სათავეში პირადად ბიძინა ივანიშვილია და რომ არჩევნები პირველად ჩატარდება სრულად პროპორციული სისტემით.

შეხედულებას ასევე შეეხო კამპანიის მიმდინარეობისას პოლიტიკური ნიურნბერგის ჩატარების მოწოდებებს, ასევე ივანიშვილის განცხადებას, რომ საჭიროა ძალა იპოვოს და ბოდიში მოიხადოს ოსური ხალხის წინაშე იმის გამო, რომ მიხეილ სააკაშვილის „ეროვნულმა მოძრაობამ“ 2008 წელს ოსურ ხალხს ცეცხლი მოუკიდა, მელიქიანმა აღნიშნა, რომ ეს ყველაფერი მხოლოდ წინასაარჩევნო ბრძოლასთან, სააკაშვილის პოზიციების დასუსტებასთან და გარე მესიჯების გადაცემასთან უნდა იყოს დაკავშირებული.

„მიუხედავად ამისა, ოსებთან დაკავშირებული განცხადება აჩვენებს მმართველი ძალის მიდგომას. ომის დაწყებამდე ოსებისა და ქართველების ურთიერთობები ამდენად დაძაბული არ იყო, კავშირები არსებობდა, პრაქტიკულად თბილისიდან ცხინვალში ადვილად შეიძლება მისვლა და პრობლემები არ იყო, მაგრამ ის, რაც სააკაშვილის პერიოდში მოხდა, კიდევ უფრო დააშორა ორივე ხალხს, ამიტომ დღეს მოქმედი ხელისუფლება თავის მიზანს აჩვენებს - ამ ურთიერთობების მოწესრიგებას. დღესდღეობით მოქმედებს შერიგების სამინისტრო. თბილისი მუდმივად აღნიშნავს, რომ ტერიტორიული მთლიანობის საკითხი კვლავ არსებობს, თუმცა მოგვარდება მშვიდობიანი მოლაპარაკებების გზით, აგრესიის ან სამხედრო მოქმედებების გარეშე“, - აღნიშნა მელიქიანმა.

ექსპერტის შეფასებით, ოსების მკაცრი პასუხი მოსალოდნელი იყო. ისინი და აფხაზები ძალიან მტკივნეულად აღიქვამენ მსგავს განცხადებებს და რუსეთსა და საქართველოს შორის შესაძლო შეთანხმებების მიღწევის პერსპექტივას. მელიქიანის აზრით, ივანიშვილის განცხადება აქვს კომპლექსური კომპონენტები და სხვადასხვა ინტერესი, რომელთაც ამა თუ იმ სახით გამოეხმაურნენ, ხოლო რა გამოსავლები იქნება, დრო გვიჩვენებს“.

მანველ მარგარიანი