ეს პირდაპირი აგრესიული რიტორიკაა სუვერენული სახელმწიფოს წინააღმდეგ: ფაშინიანი ე.წ. „დასავლეთ აზერბაიჯანის“ შესახებ განცხადებებზე

ერევანი, 9 იანვარი, არმენპრესი. სომხეთის პრემიერ-მინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი კვლავაც გამოეხმაურა აზერბაიჯანის პრეზიდენტ ილჰამ ალიევის აგრესიულ განცხადებებს.

„არმენპრესის“ ინფორმაციით, „ოჯახური პოდკასტის“ მეორე გამოშვებაში პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა აზერბაიჯანის პრეზიდენტის ე.წ. „დასავლეთ აზერბაიჯანის“ შესახებ რიტორიკაზე საუბრისას აღნიშნა, რომ სომხეთის რესპუბლიკის ტერიტორიაზე არ ყოფილა, არ არის და ვერ იქნება „დასავლეთ აზერბაიჯანი“. მისი თქმით, სწორედ ამ საფუძველზე და ამ კონცეფციაზე აგებს სომხეთი საკუთარ უსაფრთხოებას, და, შესაბამისად, ვერავინ შეძლებს სომხეთის თავდაცვის და თავდაცვისუნარიანობის უფლების კითხვის ნიშნის ქვეშ დაყენებას.

პრემიერ-მინისტრის შეფასებით, „რეალური სომხეთის“ იდეა უნდა განვითარდეს, რათა გადაიქცეს „რეალური რეგიონის“ იდეად, რაც განსაკუთრებული მნიშვნელობის მქონეა.

„აზერბაიჯანიდან პერიოდულად ვისმენთ განცხადებებს სომხეთის რესპუბლიკის შესახებ, სადაც ტერმინს „დასავლეთ აზერბაიჯანი“ იყენებენ. ჩვენ მკაფიოდ უნდა დავაფიქსიროთ ჩვენი პოზიცია ამ საკითხთან ან ამ რიტორიკასთან დაკავშირებით. „არმენპრესისთვის“ მიცემულ ინტერვიუში ვთქვი, რომ სომხეთის რესპუბლიკაში არ ყოფილა, არ არის და ვერ იქნება „დასავლეთ აზერბაიჯანი“. ეს პირდაპირი აგრესიული რიტორიკაა სუვერენული სახელმწიფოს წინააღმდეგ“, - განაცხადა ფაშინიანმა.

პრემიერის თქმით, კონცეპტუალურ დონეზე ამ აგრესიული რიტორიკის დაპირისპირების ან კონტროლის გზა სწორედ „რეალური სომხეთია“, რომელიც ეფუძნება უკვე საერთაშორისო აღიარებულ რეალობებს: ქვეყნების ტერიტორიულ მთლიანობასა, სუვერენიტეტს და ამ ხაზის გადაკვეთა უკვე ნიშნავს სხვისი ცხოვრების უფლების ეჭვქვეშ დაყენებას.

„ამ პირობებში, ისინი მაინც გვეუბნებიან: „იცით რა? ჩვენ თქვენს არსებობის უფლებას ეჭვქვეშ ვაყენებთ, მაგრამ თქვენ, როგორც ჩანს, იარაღს ყიდულობთ და თავდაცვისუნარიანი არმიის შექმნა გსურთ“, - აღნიშნა ფაშინიანმა.

პრემიერ-მინისტრის შეფასებით, „რეალური სომხეთის“ შესახებ საუბარი აბათილებს მოწინააღმდეგის განცხადებებს, თითქოს სომხეთის რესპუბლიკას არსებობის უფლება არ აქვს.

„ეს ძალიან მნიშვნელოვანი დეტალია, რომელიც არა მხოლოდ მთლიან სურათს წარმოადგენს, არამედ ის საფუძველია, რომელზეც ჩვენი უსაფრთხოების კონცეფცია უნდა ავაგოთ.

ამჟამად აზერბაიჯანიდან ისმის განცხადებები, რომელთა მიზანია აგრესიული ტონით ჩვენთან საუბარი, რათა ჩვენ პასუხი გავცეთ, ხოლო მათ გაზარდონ საკუთარი აგრესიული ტონი და რეგიონში შექმნან აფეთქების საშიშროება. მაგრამ არსებობს ამ სიტუაციის მართვის კონცეპტუალური და პრაქტიკული საფუძველი. კონცეპტუალური საფუძველი „რეალური სომხეთია,“ სადაც ჩვენ ჩვენს საერთაშორისო დონეზე აღიარებულ ტერიტორიაზე და საზღვრებზე ვაგებთ უსაფრთხოების კონცეფციას. ვამბობთ: ეს არის ჩვენი საერთაშორისო დონეზე აღიარებული ტერიტორია. ჩვენ ამ საზღვრებს გარეთ არ გვაქვს პრეტენზიები და სომხეთის რესპუბლიკაში არ ყოფილა, არ არის და ვერ იქნება „დასავლეთ აზერბაიჯანი“. სწორედ ამ საფუძველზე და ამ კონცეფციაზე ვაგებთ ჩვენს უსაფრთხოებას. შესაბამისად, ვერავინ შეძლებს ჩვენი დაცვისა და თავდაცვისუნარიანობის უფლების კითხვის ნიშნის ქვეშ დაყენებას. ეს აბსურდული და არალეგიტიმური რიტორიკაა“, - აღნიშნა ფაშინიანმა.

მისი თქმით, მსოფლიოში, რაც არ უნდა მოხდეს ან მოხდებოდა, ქვეყნების ტერიტორიული მთლიანობა არავის გაუუქმებია და ვერც გააუქმებს: „ეს პრინციპი არსებობს და გაგრძელდება ყველა შემთხვევაში, და ეს არის უსაფრთხოების ფუნდამენტი“․

პრემიერ-მინისტრის აზრით, თუ „რეალური სომხეთის“ კონცეფციაზე არ არის აგებული და გაძლიერებული არმია და ეს არმია არ ემყარება ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობის ლეგიტიმურ უფლებას, მაშინ ის ადვილად შეიძლება გახდეს სამიზნე. მაგრამ თუ ამ არმიის საფუძველია „რეალური სომხეთი“, მაშინ ის ადვილად სამიზნე ვერ გახდება.

„კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი დეტალი მინდა ვთქვა, რომელიც ვიცი, აჟიოტაჟს გამოიწვევს. ვამბობთ, რომ „დასავლეთ აზერბაიჯანი“ არის ყაზახის, აღსტაფის, თოვუზის, გეტაბეკის, დაშკესანის, ქელბაჯარის, ლაჩინის, ქუბათლის და ზანგელანის რაიონები. აქედან დასავლეთ აზერბაიჯანი არ ყოფილა, არ არის და ვერ იქნება. „რეალური სომხეთის“ კონცეფციის ფარგლებში, როდესაც ვამბობთ „დასავლეთ სომხეთი,“ ჩვენც უნდა გავითვალისწინოთ, რომ „დასავლეთ სომხეთი“ არის არმავირის ოლქის დასავლეთ ნაწილი, არაგაწოტნის ოლქის ბაღრამიანის რაიონი, თალინის რაიონი და მარალიკის რაიონი. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან „რეალური სომხეთი“ რეალურ რეგიონშია. ისევე, როგორც „დასავლეთ აზერბაიჯანი“ ვერ იქნება ყაზახის მიღმა, „დასავლეთ სომხეთიც“ ვერ იქნება არმავირის მიღმა. „დასავლეთ სომხეთი“ მთავრდება არაქსის მდინარის მიმდებარე ტერიტორიაზე. ეს არის ჩვენი უსაფრთხოების კონცეფცია“, - აღნიშნა ფაშინიანმა და დასძინა, რომ ეს არის ფორმულა, რომელიც საშუალებას მისცემს სომხეთს ამ გარემოში არსებობა.

პრემიერ-მინისტრის თქმით, ყველა შემთხვევაში სომხეთმა არ უნდა დაუშვას, რომ გამოვიდეს „რეალური სომხეთის“ მშვიდობის კონცეფციიდან და აჰყვეს აზერბაიჯანის და, სულ მცირე, გარკვეული წრეების მცდელობებს, რომლებიც ცდილობენ სომხეთი ამ ლოგიკიდან გამოიყვანონ.