Հայ-իրանական փոխգործակցությունը երկարամյա կապերի, բարիդրացիության, վստահության և փոխըմբռնման օրինակ է. Երևանում նշվեց ԻԻՀ ազգային տոնը

Երևանում հանդիսավորությամբ նշվեց Իրանի Իսլամական Հանրապետության (ԻԻՀ) ազգային տոնը՝ Իսլամական հեղափոխության հաղթանակի 46-րդ տարեդարձը։   

«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ ՀՀ-ում ԻԻՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Մեհդի Սոբհանին իր խոսքում նշեց, որ իրանական կողմն Իսլամական հեղափոխության հաղթանակի 46-րդ տարեդարձին և ազգային տոնին նվիրված միջոցառման համընկնումն Իրանի և Հայաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 33-րդ տարեդարձի հետ բարեբախտության նշան է համարում: 

Դեսպանի բնորոշմամբ՝ քառասունվեց տարի առաջ, այս օրերին, Իմամ Խոմեյնիի գլխավորությամբ 20-րդ դարի ամենաժողովրդական հեղափոխություններից մեկը հաջողությամբ պսակվեց, և Իրանի ժողովուրդը կարողացավ հաղթել արտաքին գաղութատիրությանը, ներքին բռնակալությանը, միանձնյա իշխանությանը և հաստատեց ժողովրդական ու արտաքին միջամտությունից անկախ համակարգ:

«Անցած չորս տասնամյակների ընթացքում, չնայած այլոց կողմից մեր ժողովրդի համար ստեղծված մարտահրավերներին, Իրանի մարդկային զարգացման ինդեքսը շարունակաբար աճել է, և Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն իր ժողովրդի ջանքերի, տոկունության և վճռականության ներքո բազմաթիվ նվաճումներ է արձանագրել տարբեր ոլորտներում, ինչպիսիք են առողջապահությունը և բուժօգնությունը, կրթությունը և գրագիտությունը, գիտությունը և տեխնոլոգիան, մարդու իրավունքները, անվտանգությունն ու պաշտպանությունը: Որոշ ոլորտներում, ինչպիսիք են նանոտեխնոլոգիան, բիոտեխնոլոգիան և քաղցկեղի ու նյարդային համակարգի հիվանդությունների բուժման համար նախատեսված բժշկական իզոտոպների արտադրությունը, Իրանը դասվում է աշխարհի առաջատար երկրների շարքին և շուրջ 10000 գիտալիքահեն ընկերություններով բարելավել է իր համաշխարհային վարկանիշը գիտության և տեխնոլոգիաների բազմաթիվ ոլորտներում»,- նշեց Սոբհանին:

Դեսպանը հավելեց, որ Իրանն իր արտաքին քաղաքականության ոլորտում, հաստատելով հավասարակշռված քաղաքական, տնտեսական և մշակութային հարաբերություններ բոլոր ազգերի հետ, ձգտում է լարվածության թուլացման, կոլեկտիվ անվտանգության և դիվանագիտական ճանապարհով տարածաշրջանային ճգնաժամերի կարգավորման։ Իրանը խորացրել է իր բարիդրացիական քաղաքականությունը և ընդլայնել հարաբերությունները հարևանների հետ։ Ակտիվ, դինամիկ և արդյունավետ արտաքին քաղաքականության լույսի ներքո Իրանն ընդլայնել է իր բազմակողմ փոխգործակցությունը միջազգային և տարածաշրջանային կազմակերպությունների՝ ԲՐԻԿՍ-ի, Շանհայի կազմակերպության, ԵԱՏՄ-ի, Իսլամական ութնյակի և Եվրասիական միության հետ, որովհետև ձգտում է ունենալ բոլորի համար ուժեղ և զարգացած տարածաշրջան:

«Ուրախալի է, որ այսօր Իրանի Իսլամական Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև առկա առանձնահատուկ հարաբերությունները կարող ենք ներկայացնել որպես երկարամյա կապերի, բարիդրացիության, վստահության և փոխըմբռնման վրա հիմնված հարաբերությունների մոդել։ Հարաբերություններ, որոնք հիմնված են երկու ժողովուրդների միջև մշակութային և քաղաքակրթական փոխազդեցությունների երկարամյա պատմության վրա: Այս երկար ճանապարհի ընթացքում մենք միշտ եղել ենք անբաժան հարևաններ՝ աջակցելով և կիսելով միմյանց վիշտն ու ուրախությունը: Վերջին տարիներին մենք ականատես ենք եղել մեր հարաբերությունների աճի միտումին, իսկ անցյալ տարի երկկողմ հարաբերություններում արձանագրել ենք հիացմունքի արժանի արդյունք»,- նշեց դիվանագետը։

Սոբհանին հիշեցրեց, որ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ Թեհրան կատարած երկու այցերը, Իրանի Իսլամական Հանրապետության առաջին փոխնախագահի այցը, և իրանցի ու հայ բարձրաստիճան պաշտոնյաների փոխայցերը երկկողմ հարաբերությունների վերընթաց միտումի վառ վկայությունն են։ Նա գոհունակությամբ նշեց, որ ԵԱՏՄ-ում Հայաստանի նախագահության ժամանակ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունն արժանացել է տվյալ կառույցի դիտորդ անդամի պատվին, և այն անհրաժեշտ հարթակ է ստեղծել այդ միության հետ հետագա համագործակցությունը զարգացնելու համար։

«Մեզ հաջողվեց անցյալ տարի մեկնարկել Ագարակ-Քաջարան ճանապարհի կառուցման շատ կարևոր և ռազմավարական նշանակության ծրագիրը, որը Հյուսիս-Հարավ միջանցքի առաջին հատվածն է։ Եվ այս նախագծի շինարարությունը լավ առաջընթաց է արձանագրել։ Անցյալ տարի գազ-էլեկտրաէներգիայի դիմաց ռազմավարական պայմանագրի երկարաձգումը մեզ թույլ տվեց ավելի մեծ ծավալի գազ արտահանել Հայաստան։ Մենք ջանքեր կգործադրենք այս տարի ավարտին հասցնել դեպի Իրան էլեկտրահաղորդման երրորդ գծի կարևոր նախագծի աշխատանքները և այն շահագործման հանձնել։ Մենք ամեն օր ձգտում ենք մի քայլ առաջ կատարել, և սա է Իրան-Հայաստան հարաբերություններին ներհատուկ բնույթը»,- տեղեկացրեց ՀՀ-ում Իրանի արտակարգ և լիազոր դեսպանը։

Նրա հավաստմամբ՝ Իրանը մշտապես հավատարիմ է տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության, միջազգային սահմանների անփոփոխության և Հայաստանի տարածքային ամբողջականությանն աջակցելու իր դիրքորշմանը և ընդգծում է այդ դիրքորոշումը։ Դեսպանի պնդմամբ՝ նարատիվների, կասկածի, անհեթեթ աժիոտաժի մթնոլորտի և սպառնալիքների ստեղծումը որևէ ազդեցություն չեն կարող ունենալ Իրանի և Հայաստանի միջև ամուր և վաղեմի հարաբերությունների վրա։

«Մենք նոր տարին ամուր կերպով մեկնարկել ենք իրանական և հայկական կարևոր պատվիրակությունների փոխանակմամբ, և կշարունակենք որդեգրած այս ուղին: Մենք վճռական ենք երկու երկրների հարաբերություններում առկա ներուժը լավագույնս օգտագործելու՝ ի նպաստ երկու երկրների և երկու ժողովուրդների փոխադարձ շահի, և պատրաստ ենք յուրաքանչյուր ոլորտում բազմազանություն ու դինամիկա հաղորդել հարաբերություններին: Մենք մեծ հույսեր ենք կապում մեր հարաբերությունների ապագայի հետ: Իրան-Հայաստան հարաբերությունները ընթանում են դեպի լուսավոր հորիզոններ, և ոչ մի ուժ չի կարող այն իր հունից շեղել»,- եզրափակեց Սոբհանին։ 

ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն իր խոսքում նշեց, որ ավելի քան երեսուն տարի ջանքեր են գործադրվում Հայաստանի և Իրանի ժողովուրդների հազարամյակների հարաբերությունների վրա հիմնված միջպետական համագործակցության ամրապնդման և զարգացման ուղղությամբ։ 

«Այդ հարաբերությունների հիմքում փոխվստահությունն է և միմյանց դիրքորոշումների հանդեպ ունեցած լիակատար հարգանքն ու փոխըմբռնումը։ Հայաստանի ու Իրանի միջև առկա բարձրաստիճան շփումներն ու փոխայցելությունները վստահաբար փաստում են, որ այդ հարաբերությունների ռազմավարական նշանակության վերաբերյալ երկու երկրներում ձևավորվել է ընդհանուր ընկալում։ Այսօր Իրանի հետ ունենք բազմաոլորտ համագործակցություն, որը մտադիր ենք հետևողականորեն ընդլայնել։ Մեր երկրների միջև առկա համապարփակ երկխոսությանը զուգահեռ՝ պետք է հատուկ ընդգծեմ տնտեսական համագործակցության նշանակությունը, որն ակնառու ձեռքբերումներ է արձանագրել հատկապես վերջին տարիներին»,- ասաց ՀՀ փոխվարչապետը։

Գրիգորյանը գոհունակությամբ շեշտեց Իրանի ակտիվ ներգրավվածությունը ՀՀ-ում խոշոր ենթակառուցվածքային ծրագրերում, ինչն ուղիղ ազդեցություն է ունենում երկու ժողովուրդների միջև հարաբերությունների զարգացման վրա։ Պակաս կարևոր չեն կրթույան, գիտության, մշակույթի, զբոոսաշրջության ոլորտներում վերջին շրջանում արձանագրված նշանակալի ձեռքբերումները, որոնք արդյունավետ գործիք են երկու երկրների բարեկամությունն ամրապնդելու և մարդկանց միջև շփումներն ակտիվացնելու համար։ 

«Հայաստանի և Իրանի համագործակցությունը չի սահմանափակվում միայն երկկողմ հարթությունում արձանագրված ձեռքբերումներով։ Մեր երկրների շարունակական փոխգործակցությունը առաջնահերթ կարևորություն ունի և էական գործոն է տարածաշրջանային անվտանգության, կայունության և բնականոն զարգացման համար։ ՀՀ կառավարությունը բարձր է գնահատում Իրանի հստակ, սկզբունքային և հրապարակային դիքորոշումը Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունն ու միջազգայնորեն ճանաչված սահմանների անքակտելիությունը լիարժեք և առանց որևէ վերապահման հարգելու անհրաժեշտության վերաբերյալ»,- ասաց ՀՀ փոխվարչապետը։

Գրիգորյանը վերահստատեց ՀՀ կառավարության հանձնառությունը՝ ապագայում ևս երկկողմ կապերն ամրապնդելու ուղղությամբ։