Կամք, որը կբերի հաղթանակի. Երևանի տիկնիկային թատրոնի խաղացանկը հարստացել է «Սյունեցի Գոռը» նորարարական մոտեցումներով ներկայացմամբ
5 րոպեի ընթերցում
ԵՐԵՎԱՆ, 16 ՄԱՐՏԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Ոչ միայն ուժի, համարձակության, այլև մտքի պայծառության շնորհիվ է հնարավոր հաղթել թշնամուն՝ ազատություն պարգևելով մի ամբողջ ժողովրդի:
Հենց այս սկզբունքով է առաջնորդվում «Սյունեցի Գոռը» ներկայացման գլխավոր հերոսն ու չի վախենում շախմատ խաղալ հակառակորդ երկրի արքայի հետ, որին ծնկի է բերում:
Ժամանակակից գրող Գեորգի Հարությունյանի «Սյունեցի Գոռը» ստեղծագործության համանուն ներկայացումն օրերս է համալրել Երևանի տիկնիկային թատրոնի խաղացանկը: Այն գունեղ է, հարուստ է վառ կերպարներով, ունի հստակ ասելիք և աչքի է ընկնում դերասաններից բարձրահասակ տիկնիկներով:
«Արմենպրես»-ի թղթակցի հետ զրույցում թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար Ռուբեն Բաբայանն ասում է՝ «Սյունեցի Գոռը» շատ յուրահատուկ հեքիաթ է: «Այն ասես գնում է խորը պատմություն՝ Հայաստան, Ասորեստան, բայց այս ամենում կա նաև շախմատ խաղը: Երիտասարդ Գոռը ցույց է տալիս, որ թշնամուն կարելի է հաղթել նաև խելքով, ուղեղով»,-նշում է Բաբայանն ու կարևորում ներկայացման ձևը՝ մեծ տիկնիկներ, որոնց երկու, երեք դերասան է խաղացնում:
Նա հույս ունի՝ ներկայացումն իր ուրույն տեղը կզբաղեցնի թատրոնի խաղացանկում, երեխաներն այն հաճույքով կդիտեն, ինչ-որ չափով կծանոթանան պատմությանն ու ինչ-որ չափով հետաքրքրություն կառաջանա շախմատ խաղի հանդեպ:
Ռեժիսոր Սամսոն Մովսեսյանն առաջին անգամ չէ հայ հեղինակի անդրադառնում: Ամիսներ առաջ փոքրիկների դատին է հանձնել Արցախյան 44-օրյա պատերազմի հերոս Ալեն Մարգարյանի հեքիաթների հիման վրա բեմադրված «Դետեկտիվ Ալենը» ներկայացումը:
Նրա խոսքով՝ թե՛ «Սյունեցի Գոռը», թե՛ «Դետեկտիվ Ալենը» ստեղծագործությունները հարուստ են գործողություններով, ինչը պակասում է մեր մանկական գրականությանը, որում գերակշռում է փիլիսոփայությունը:
«Վերցված են պատմական սյուժե և շախմատ խաղի թեման, որը շատ կարևոր է: Այնքան լավ ասելիք ունի. հաղթանակները տրվում են, երբ միտքդ է զարգանում, իսկ շախմատն ամենաստրատեգիական, մարդուն մտածել սովորեցնող, միստիկ խաղն է: Երեխաները ուշադրությամբ են հետևում ներկայացմանն ու գլխավոր հերոսների հետ անցնում են ամբողջ ճանապարհը»,-նշում է Մովսեսյանը:
Ներկայացման ժամանակ փոքրիկ հանդիսատեսը բավականին ակտիվ է. երբ շախմատային պարտիան է ընթանում, նրանցից շատերը փորձում են գուշակել, թե ինչ քայլեր կանեն հերոսները, երբեմն էլ փորձում են հուշումներով օգնել նրանց: Իսկ թե ովքեր են Գոռի ընկերները՝ բացահայտում է ռեժիսորը:
«Սյունեցի Գոռի ընկերներն են Աստղիկը, իմաստունը, որը նրան կսովորեցնի շախմատ խաղալ, և դեռ շատերը կհայտնվեն ներկայացման մեջ»,-եզրափակում է նա:
Գոռի կերպարը կերտել է երիտասարդ դերասան Յուրա Կիրակոսյանը: Նա կարծում է՝ Գոռը ներկայացման սկզբում այնքան էլ համբերատար չէ, քանի որ ձգտում է ամեն կերպ դրսևորել իր հայրենասիրությունն ու շտապում է օգտակար լինել իր ժողովրդին:
«Երեխաներին ուղղվում է այն, որ կրթությունը, միտքն ու խաղաղ պայմաններում այդպես պայքարելն ավելի շահեկան են: Եվ դա ավելի լավ է, քան պատերազմում, ռազմի դաշտում: Իմ հերոսն ասում է, որ շախմատ թագավորներն ու իմաստուններն են խաղում: Այն շատ փիլիսոփայական խաղ է, ճկուն է դարձնում միտքն ու ցանկացած պարագայում կարող է օգնել մարդուն»,-ընդգծում է նա:
Դերասանի համոզմամբ՝ անգամ այն երեխաները, որոնք չեն սիրում շախմատը, ներկայացումը դիտելուց հետո անպայման կցանկանան սովորել այդ խաղը:
Անդրադառնալով երեխայի կերպար կերտելու բարդություններին՝ 26-ամյա Յուրան խոստովանում է՝ բավականին դժվար աշխատանք է:
«Պետք է ինքդ քեզ համոզես, որ շատ բան չգիտես: Դժվար էր, բայց ստացվեց: Հանդիսատեսի արձագանքը շատ ոգևորիչ է ու անսպասելի: Մենք փորձերին չգիտենք, թե նա երբ կարձագանքի, ամեն հանդիսատես տարբեր է, և ամեն անգամ կարող է տարբեր պահերի արձագանքել»,-հավաստիացնում է Կիրակոսյանը:
Առաջիկայում ամենայն հայոց բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանի անունը կրող թատրոնում կբեմադրվեն «Ճանապարհային արկածներ», «Ոսկե ձկնիկը» և այլ ներկայացումներ:
Նախագիծը կյանքի է կոչվել ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ:
Անժելա Համբարձումյան
Լուսանկարները՝ թատրոնի «Ֆեյսբուք»-ի պաշտոնական էջից