Վեց հարյուր տարվա դեգերումից հետո Հայաստան վերադարձավ 15-րդ դարի ձեռագիր մատյանը

ԵՐԵՎԱՆ, 14 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Շուրջ վեց հարյուր տարվա դեգերումից հետո Հայաստան վերադարձավ 15-րդ դարի մեծարժեք Ավետարանը, որը Մատենադարանին ընծայաբերելու հանդիսավոր արարողությունը տեղի ունեցավ դեկտեմբերի 14-ին:

«Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ միջոցառմանը ներկա ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը շնորհավորեց կարևոր իրադարձության առթիվ: «Ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել Հայաստանի բոլոր օրինապահ հարկ վճարողներին, որոնց վճարած գումարներից է ՀՀ կառավարությունը հնարավորություն ունենում նաև այսպիսի խնդիրներ լուծել: Սա ընդգծում եմ, որ Հայաստանի Հանրապետության հարկ վճարողները տեսնեն, որ իրենց կատարած վճարումները ծախսվում են նաև նման նպատակների համար»,-նշեց Փաշինյանը:

Նա չի կարծում՝ պետական բյուջեի ծախսերը արդյունավետ հասցրել են կատարյալի, սակայն մատյանի վերադարձը կարևոր արձանագրում է համարում: «Մեր քաղաքականությունը հանգում է նրան, որ բարերարության տրամաբանությունը պետք է փոխարինել օրինապահ հարկ վճարման տրամաբանության, որովհետև ամենամեծ բարերարներն իրենց հարկերը պարտաճանաչ վճարողներն են, որոնք ուժեղացնում են պետությունը, պետական ինստիտուտները, և պետություն էլ իր հերթին հնարավորություն է ստանում ուժեղացնել իր հոգևոր, արժեքային ու մշակութային հիմքերը»,-հավաստիացրեց Նիկոլ Փաշինյանը:

ՀՀ վարչապետն ընդգծեց՝ մեծ միջոցներ են տրամադրում Հայաստանում մշակութային հուշարձանները պահպանելուն, վերականգնելուն, գիտությանը ֆինանսավորելուն, որ այդ հուշարձանների հետազոտումը, պահպանումը, ուսումնասիրությունն ավելի ինստիտուցիոնալ հիմքի վրա դրվի:

Մատենադարանի տնօրեն Արա Խզմալյանը ձեռագիր մատյանի ընծայաբերումը մեծագույն տոն է համարում և՛ Մեսրոպ Մաշտոցի անվանհին ձեռագրերիգիտահետազոտական ինստիտուտի, և՛ հայագետների համար:

«Ընդամենը երկու ամիս առաջ հայագիտական միջազգային հարթակներում, ցանցերում հայտնվեց լուր, որ եվրոպական աճուրդում հայտնվել է մի ձեռագիր մատյան, որը բացառիկ հետաքրքրություն է ներկայացնում: Մտածեցինք՝ լավ կլիներ, որ այդ մատյանը հանգրվաներ Մատենադարանում: Կապվել եմ մատյանի սեփականատիրոջ հետ ու խնդրել մեկ շաբաթով այն աճուրդից հանել, հետո կապ եմ հաստատել ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար, Մատենադարանի հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ Ժաննա Անդրեասյանի հետ: Այսօր ձեռագիրը Մատենադարանում է»,-պատմեց Խզմալյանն ու շնորհակալություն հայտնեց ՀՀ կառավարությանը աջակցության համար:

Ըստ Արա Խզմալյանի՝ ձեռագիր մատյանի վերադարձով մեկնարկում է հավաքչականության պետական քաղաքականությունը, ինչը գնահատելի է, քանի որ միջազգային շուկայում հայերեն ձեռագրերը շատ բարձր արժեք ունեն:

Անդրադառնալով Մատենադարանի ներկայիս գործունեությանը՝ տնօրենն ասաց՝ թևակոխում են բարեփոխումների մի նոր շրջան: «Որքան հին են մեր արժեքները, այնքան նոր պետք է լինեն կառավարման մոդելները, այդ արժեքների հանրայնացման ու միջազգայնացման մեխանիզմները: Մատենադարանի նպատակն է անել հնարավորը, որ այն չընկալվի միայն որպես ազգային խորհրդանիշ, ամեն հայի ենթագիտակցության մեջ ձևավորված արքետիպ, այլ լինի կենդանի ներկայություն, բանականության, գիտելիքի հանդեպ պատկառանքի, աշխարհի առաջ բաց լինելու և բոլոր առաջադիմական փոխակերպումները յուրացնելու կենտրոն»,-շեշտեց Խզմալյանը:

Ձեռագիրը Մատենադարանին հանձնեց ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը: Միջոցառումն ուղեկցվեց «Հովեր» պետական կամերային երգչախմբի կատարումներով:

Երեկոյին պաշտոնապես բացվեց նաև «Սուրբ Ծնունդ. մանրանկարչական ներշնչումներ» ցուցահանդեսը, որի համադրող Տաթև Սարոյանը տեղեկացրեց՝ ցուցադրության գլխավոր նպատակն է ներկայացնել Սուրբ Ծնունդը մանրանկարչության մեջ: «Մեր ցուցադրության հիմնական բաղադրիչը մանրանկարչական գլուխգործոցներն են, այն ձեռագրերը, որոնց զգալի մասն առաջին անգամ է ներկայացվում հանրությանը: Ներկայացված են նաև արծաթե կազմեր, որոնք պատկերում են տեսարաններ Սուրբ Ծննդից: Սուրբ Ծնունդը ներկայացնում ենք նաև հմայլիների մեջ, որոնք պատրաստվել են մարդուն պաշտպանելու նպատակով»,-ասաց Սարոյանը:

Ցուցահանդեսին այցելելով՝ հետաքրքրասերները կարող են տեսնել նմուշներ Կիլիկիայի, Վասպուրականի մանրանկարչության դպրոցներից, Գանձակից, կան նմուշներ Կոստանդնուպոլսից ու Ղրիմից: