392.54
پاسخ سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری ارمنستان به ادعاهای بی‌اساس جمهوری آذربایجان
9 دقیقه خواندن
ایروان، ۱۹ مارس ۲۰۲۵ میلادی (۲۹ اسفند ۱۴۰۳ شمسی) به گزارش خبرگزاری دولتی «آرمِن پرِس»: «آنی بادالیان» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری ارمنستان، در واکنش به اظهارات «آیهان حاجی زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه آذربایجان، که حاوی ادعاهای نادرستی مبنی بر نقض رژیم آتش‌بس توسط نیور های مسلح جمهوری ارمنستان و عدم اجرای تعهدات ارمنستان بود، پاسخ داد. در زیر متن کامل مصاحبه آنی بادالیان با «آرمن‌پرس» آمده است:
سوال: سرکارخانم بادالیان، سخنگوی وزارت امور خارجه آذربایجان در پاسخ به بیانیه مورخ ۱۸ مارس سال جاری میلادی دفتر نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان، بار دیگر ارمنستان را به نقض رژیم آتش‌بس متهم کرده است. وزارت دفاع آذربایجان نیز به نوبه خود امروز بیانیه مشابهی صادر کرده است. چه دلایلی برای طرح چنین اتهاماتی وجود دارد؟
پاسخ: دولت جمهوری ارمنستان در بالاترین سطح اعلام کرده است که هیچ‌گونه هدف، قصد یا دلیلی برای تشدید تنش ندارد و همچنان بر اساس اصول دستور کار صلح اتخاذ شده توسط خود عمل می‌کند و در راستای همین دستور کار صلح به تلاش‌های مستمر خود ادامه خواهد داد. ارتش جمهوری ارمنستان یک نهاد تابع دولت ارمنستان است است و دقیقاً بر اساس همین منطق و دستر کار صلح عمل می‌کند. وزارت دفاع جمهوری ارمنستان نیز بارها اعلام کرده است که در صورت دریافت مستندات معتبر و شواهد واقعی مبنی بر نقض رژیم آتش‌بس توسط نیروهای مسلح ارمنستان از طرف آذربایجان، آماده بررسی دقیق این موارد تاییدکننده نقض رژیم آتش‌بس است.
لازم به ذکر است که تاکنون آذربایجان هیچ‌گونه مستندات واقعی تاییدکننده پیام‌های وزارت دفاع آذربایجان مبنی بر نقض رژیم آتش‌بس توسط نیروهای مسلح ارمنستان به ارمنستان منتقل نکرده است. همچنین آذربایجان به پیشنهاد مورخ ۲۲ ژوئن سال ۲۰۲۴ میلادی جمهوری ارمنستان برای ایجاد مکانیزم مشترک جهت بررسی و نظارت مشترک موارد نقض رژیم آتش‌بس و سایر اطلاعات مرتبط با آن، هیچ پاسخی نداده است.
سوال: در واکنش به بیانیه دفتر نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان، سخنگوی وزارت امور خارجه آذربایجان ارمنستان را به طرح ابتکارات پیچیده و عملاً غیرقابل اجرا متهم کرده است.
پاسخ: ارمنستان و آذربایجان رسماً اعلام کرده‌اند که مذاکرات پیرامون هماهنگی و توافق نهایی متن پیش‌نویس توافقنامه « «پیمان صلح» و برقراری روابط بین‌دولتی میان ارمنستان و آذربایجان» به پایان رسیده و این متن نهایی و آماده امضا است. طبق منطق، پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای که نهایی شده است باید امضا شود و جمهوری ارمنستان با پیروی از این منطق در گام بعدی پیشنهاد کرده است که رایزنی‌هایی جهت تعیین زمان و مکان امضای آن آغاز شود. بدیهی است که این فرایند پیشنهادی نه تنها پیچیده و غیرقابل اجرای نیست، بلکه کاملاً قابل اجرا، ساده و آسان است.
سوال: سخنگوی وزارت امور خارجه آذربایجان درباره لزوم انحلال گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) و تغییرات در قانون اساسی جمهوری ارمنستان صحبت کرده است. موضع جمهوری ارمنستان در این خصوص چیست؟
پاسخ: جمهوری ارمنستان در بالاترین سطح اعلام کرده است که آمادگی بررسی انحلال گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا را دارد. ارمنستان تنها می‌خواهد مطمئن شود که این اقدام به معنای پایان دو ژور و دفاکتو؛ یعنی پایان واقعی، عملی و قانونی مناقشه و درگیری خواهد بود، و نه دلیل و هدف پنهانی برای انتقال این درگیر به خاک جمهوری ارمنستان تحت اصلاح ساختگی «آذربایجان غربی».
در خصوص قانون اساسی جمهوری ارمنستان هم باید گفت که تصمیم مورخ ۲۶ سپتامبر سال ۲۰۲ میلادی دادگاه قانون اساسی جمهوری ارمنستان بهترین گواه این است که قانون اساسی جمهوری ارمنستان هیچ‌گونه ادعای سرزمینی علیه هیچ کشوری ندارد. برعکس، جمهوری ارمنستان معتقد است که قانون اساسی جمهوری آذربایجان شامل مطالبات سرزمینی علیه ارمنستان است. با این حال، ارمنستان معتقد است که امضا و اجرای «پیمان صلح» کاملاً این مشکل را حل خواهد کرد. چرا؟ زیرا طبق متن «پیمان صلح»، هر دو کشور تمامیت ارضی یکدیگر را با مرزهای تعیین‌شده در دوران اتحاد جماهیر شوروی به رسمیت شناخته و نه فقط هیچ‌گونه ادعای سرزمینی علیه یکدیگر نخواهند داشت، بلکه متعهد به عدم طرح چنین ادعاهایی در آینده نیز شده‌اند. علاوه بر این، در متن «پیمان صلح» تأکید شده است که طرفین نمی‌توانندبه قوانین داخلی خود برای خودداری و عدم اجرای مفاد «پیمان صلح» استناد کنند.
همچنین یادآوری می‌کنم که طبق ماده ۵ قانون اساسی جمهوری ارمنستان، در صورتی که توافقات بین‌المللی معتبرتصویب شده توسط ارمنستان با قوانین داخلی جمهوری ارمنستان در تضاد باشند، مفاد توافقات بین‌المللی مقدم خواهند بود و بر اساس آن اعمال خواهد شد. بنابراین، قانون اساسی جمهوری ارمنستان نه‌فقط نمی‌تواند مانعی برای امضا و اجرای «پیمان صلح» باشد، بلکه برعکس، مؤثرترین راه‌حل برای رسیدگی به نگرانی‌های قانونی در خصوص قانون اساسی، امضای همین «پیمان صلح» است.
سوال: آذربایجان همچنین ارمنستان را به عدم اجرای تعهدات خود در زمینه بازگشایی ارتباطات منطقه‌ای و به پیشنهاد دادن مسیرهای طولانی و پیچیده برای ارتباطات حمل‌ونقل بین مناطق غربی آذربایجان و نخجوان متهم کرده است.
پاسخ: اول از همه در زمینه بازگشایی ارتباطات اقتصادی و حمل‌ونقل منطقه‌ای، ارمنستان هیچ‌گونه تعهد یک‌جانبه‌ای ندارد. ارتباطات حمل‌ونقل بین مناطق غربی آذربایجان و نخجوان تنها بخشی از یک فرایند بزرگ‌تر بازگشایی ارتباطات اقتصادی و حمل‌ونقل منطقه‌ای است که شامل بازگشایی این مسیرها برای جمهوری ارمنستان و رفع انسداد مسیرهای ارمنستان نیز می‌شود. دوم اینکه، ارمنستان پیشنهاد کرده است که در مرحله اول حمل‌ونقل ریلی باری «زنگیلان–مِغره–اردوباد–یراسخ» راه‌اندازی شود. این کوتاه‌ترین خط راه‌آهن ممکن بین زنگیلان و اردوباد است. در خصوص بزرگراه‌ها نیز، ما همان جاده‌ها و زمین‌ها با همان ویژگی‌های جغرافیایی منحصر به فردی را که داریم، پیشنهاد کردیم و متهم کردن ما به دلیل کوهستانی بودن کشور ما، جدی نیست و حداقل غیرمنطقی است.
سوال: آذربایجان همچنان ارمنستان را متهم به نظامی‌سازی و استقرار تسلیحات تهاجمی در مناطق مرزی کرده است و این را به عنوان توجیه و دلیلی برای این ادعا می‌داند که ارمنستان قصد دارد سناریوی نظامی را اجرا کند.
پاسخ: سناریوی نظامی برای حل کدام مسئله؟ کدام مسئله در دستور کار جمهوری ارمنستان قرار دارد که می‌تواند سناریوی نظامی را توجیه کند؟ چنین اظهار نظری تنها می‌تواند مربوط به بیش از ۲۰۰ کیلومتر مربع اراضی ارمنستان اشغال‌شده توسط آذربایجان باشد، اما جمهوری ارمنستان به‌طور واضح اعلام کرده که قصد ندارد این مشکل را از طریق راه‌های نظامی حل کند، چرا که فرایند تعیین مرزها و اکنون هم متن «پیمان صلح» توافق‌شده تمام فرصت‌ها را برای حل این مشکل از طریق راه‌های مسالمت‌آمیز فراهم کرده است. ارمنستان تنها برای مقابله با هر گونه تجاوز احتمالی و مقاومت در برابر تهاجم و سناریوی نظامی احتمالی دیگران آماده می‌شود و این حق مشروع هر کشوری است و تمام اقدامات ارمنستان در مناطق مرزی کاملاً در چارچوب منطق دفاعی قرار دارد.
همچنین باید به یاد داشته باشیم که در سال ۲۰۲۱ میلادی ارمنستان پیشنهاد عقب‌نشینی متقابل نیروها از مناطق مرزی را مطرح کرد، اما آذربایجان با این پیشنهاد موافقت نکرد. در این راستا، نظامی‌سازی منطقه بسیار نگران‌کننده است و برای حل این مشکل هم، ارمنستان پیشنهاد ایجاد یک مکانیزم دو جانبه برای کنترل متقابل تسلیحات را به آذربایجان ارائه داده است، اما آذربایجان به این پیشنهاد نیز هنوز پاسخ مثبت نداده است. جمهوری ارمنستان در حال نظامی‌سازی نیست، بلکه استراتژی تحول ارتش را اجرا می‌کند که یک سند عمومی است. بار دیگر تأکید می‌کنم که جمهوری ارمنستان به دستور کار صلح خود پایبند است و از آذربایجان دعوت می‌کند که در اسرع وقت رایزنی‌هایی برای تعیین زمان و مکان امضای امضای سند ««پیمان صلح» و و برقراری روابط بین‌دولتی میان ارمنستان و آذربایجان» را آغاز کند.