تحلیل ایران شناس: "دور اول انتخابات ریاست جمهوری ایران پر از شگفتی و سورپرایز بود."

تاریخ گزارش: 2 جولای سال 2024 میلادی برابر با 12 تیر 1403 شمسی 

ساعت گزارش: 09:15

ایروان، 2 جولای، آرمِن پرِس: دور اول انتخابات ریاست جمهوری ایران در واقع پر از غافلگیری و سورپرایز بود، این انتخابات چرخشی غیرمنتظره ای به خود گرفت، لذا اسامی رقبای برنده پس از جمع بندی نتایج نهایی تغییر کرد.

به گزارش خبرگزاری دولتی "آرمِن پرِس": ژانّا واردانیان؛ ایران شناس ارمنی در راستای گفتگو با خبرنگار آرمِن پرِس، ضمن اشاره به نتایج نهایی دور اول انتخابات ریاست جمهوری ایران، این نظر را بیان کرده و افزود: "در همان ابتدا محمد باقر قالیباف؛ رئیس مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران به عنوان برندۀ احتمالی انتخابات ریاست جمهوری مطرح بود که از همان ثبت نام کاندیداها و شروع تبلیغات، بسیاری تصور می کردند که رقابت اصلی انتخابات بین او و مسعود پزشکیان؛ وزیر اسبق بهداشت و نماینده جناح اصلاح طلب ایران، خواهد بود، اما پس از مبارزات سخت در مرحله تبلیغات انتخاباتی و به خصوص بعد از مناظره های تلویزیونی کاندیداها، پزشکیان با مطرح اظهارات پوپولیستی خود، به لطف آن ها در امر جلب توجهات زیادی به خود موفق شد.

نظرسنجی‌های اولیه جامعه‌شناسی انجام شده در جامعه‌ ایران هم بیانگر همین بودند امری که در نهایت در جمع بندی نتایج دور اول انتخابات نیز انعکاس خود را پیدا کرد.

اگر تیم اصولگرایان در دور اول موفق می شدند گرد هم آمده و  یک نامزد واحد از میان خود انتخاب کنند و با او متحد شوند، شاید شانس بیشتری برای پیروزی در مرحله اول داشتند و روند انتخابات با یک مرحله به پایان می رسید.

اما اکنون در آستانه دور دوم انتخابات، محافظه کاران متحد شده و حمایت خود را از سید جلیلی؛ مذاکره کننده سابق مسائل هسته ای و نماینده خامنه ای در شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده اند. با این حال حتی در شرایط موجود هم نمی توان پیش بینی کرد که چه کسی برنده خواهد شد، با توجه به اینکه رقابت بسیار داغی در جریان است و هر دو جبهه اصلی  انتخابات از تمام اهرم های ممکن جود جهت کسب آرای بیشتر استفاده خواهد کرد.

اگر دور دوم انتخابات در گذشته برگزار می شد، ایرانیان علاقه زیادی به آن روند نشان می دادند و سطح مشارکت بسیار بالا می شد، اما در سال های اخیر با توجه به کاهش تعداد مشارکت مردم، وضعیت تا حدودی تغییر کرده است. امروز با وجود مشکلات اجتماعی و اینکه مطالبه مردم تغییرات عمیق تر و سیستمی است. با این وجود پیش بینی در خصوص میزان مشارکت در دور دوم انتخابات که قرار است در تاریخ 5 جولای برگزار شود، امر بسیار دشواری می باشد.

در صورت انتخاب هر کدام از دو نامزد ها، توسعه روابط ارمنستان و ایران همچنان ادامه خواهد داشت و تحولات خاصی در روابط ما ایجاد نخواهد شد. با تاکید می توان گفت که سیاست خارجی ایران فقط توسط نهاد رئیس جمهور تعیین نمی شود، بلکه بر مبنای سیستمی استوار است. بر این اساس خط سیاسی خارجی با تصمیم رئیس جمهور تغییر نمی کند، بلکه از طریق نظام صورت می گیرد.

در صورتی که در نهایت جلیلی انتخاب شود، هیچ تغییر قابل توجهی در روابط ارمنستان و ایران ایجاد نخواهد شد و این کشور همان سیاستی را که رئیس جمهور قبلی در پیش گرفت بود ادامه خواهد داد. اگر پزشکیان انتخاب شود، پیش بینی اینکه او در آن سمت چه اقداماتی را خواهد داشت، کمی دشوار است. با توجه به ترک زبانی او و اظهارات مشکل آفرین وی در گذشته در خصوص روابط ارمنستان و ایران، به نظر من پیروزی او برای ارمنستان زیاد مطلوب نیست، چون در این صورت، بعید نیست که روی کار آمدن پزشکیان در سطح محلی تا حدودی بر دستور کار روابط ارمنستان و ایران تأثیر منفی بگذارد. اما با در نظر گرفتن ماهیت پیچیده نظام و رویکرد سیستمی نهادهای سیاست خارجی ایران، بار دیگر تکرار می‌کنم این امر قطعی و به این راحتی نیست.

حتی اگر نامزد اصلاح طلب انتخاب شود، فعالیت او بسیار مشکل خواهد بود، زیرا در سایر قوا و هادهای کشور نیز محافظه کاران وجود دارند، بنابراین پزشکیان در اجرای هر سیاستی با محافظه کاران مواجه خواهد شد، همانطور که در دوران دولت روحانی؛ رئیس جمهور سابق این اتفاق افتاد. رئیس جمهور روحانی به ویژه در سال های پایانی تصدی خود درگیری های شدیدی با مجلس داشت.

هیچ یکی از نامزدهای ریاست جمهوری ایران بیش از 50 درصد آرا را کسب نکرده اند و به همین علت در تاریخ  5 جولای دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در این کشور برگزار می شود.

بر اساس نتایج اولیه شمارش آرای دور اول و بر پایه گزارش نتایج در مجموع، بیش از 24.4 میلیون برگه رای شمارش شده؛ مسعود پزشکیان؛ وزیر سابق بهداشت ایران و نماینده جناح اصلاح طلب، بیش از 10 میلیون و 400 هزار رای کسب کرده است و رقیب اصلی او، سعید جلیلی؛ کاندیدای جناح اصولگرا، نمایندۀ رهبر و روحانیی شورای امنیت ایران، بیش از 9.4 میلیون رای کسب کرده است. 

دورۀ اول انتخابات فوق‌العاده ریاست‌جمهوری ایران در تاریخ  28 ژوئن سال جاری میلادی برگزار شده است."

تهیه کننده؛ مانول مارگاریان