Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ermeni-Türk protokollerinin 2009'da imzalanması öncesinde dönemin Ermenistan Dışişleri Bakanı Eduard Nalbandyan'a hitaben yazılan mektubun içeriğinden detaylar sundu.

Armenpress’in aktardığı bilgilere göre  Eğitim Maratonunun katılımcılarından biri, Rusya Dışişleri Bakanına 2009'da dönemin Ermenistan Dışişleri Bakanı Eduard Nalbandyan'a kısa bir mektup gönderdiğini hatırlattı.

“Mektup, Ermenistan ile Türkiye arasındaki ilişkilerin normalleşmesine ilişkindi. O mektupta sadece 6 kelime yazmışsınız. "Eduard, protokolü açıklama yapmadan kabul et." Peki bu 6 kelime Ermeni meslektaşınızı direnişi bitirmeye nasıl ikna etti?” diye sordu katılımcı.

Bu soruya cevaben Lavrov böyle bir yanıt verdi:

"Bu konuyu araştırdıysanız, arka planını da sunmanız gerekiyor. 2008'de Ermeni dostlarımız bize Türklerin diplomatik ilişkilerin kurulması, ilişkilerin normalleştirilmesi, işbirliği, ortak projelerin uygulanması konularında anlaşma teklifinde bulunduklarını söyledi. Çok iyi dedik, ön şartı var mı? Hayır, herhangi bir ön koşul yoktur. Ardından sıra imzalar atılmasına geldi ve Ermenistan ile Türkiye Dışişleri Bakanlarının katılımıyla Zürih'te yapılması planlandı. Dönemin ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, AB temsilcisi ve ben de aradaydık. O önemli olaya şahitlik etmeliydik ama imzalamadan önce Türk meslektaşlarımız evet imzalayacağız, fakat Dağlık Karabağ konusunda çekincelerimiz var dediler. Çekince metni Ermenistan'ın tutumuyla çelişiyordu. Vaziyet çıkmaza girdi. Sonuç olarak, Türk mevkidaşım ön şartı geri çekmeyi kabul etti, ancak Ermeni mevkidaşlarımız, Ermenistan'ın Dağlık Karabağ sorununa ilişkin tutumunu sunacağı bir açıklama yapmaları gerektiğini söylediler. O zaman Türk bakan, siz açıklama yaparsanız ben de açıklama yaparım dedi. Biz o sırada oturmuş futbol izliyorduk ve iki bakan gece geç saatlere kadar tartışıyorlardı. Bu durumdan bir şekilde kurtulmamız gerektiğini zaten anladık, bu yüzden açıklama konusunda ısrar etmemek için kendisine (ed. Eski Dışişleri Bakanı Eduard Nalbandyan'a) bir mektup yazdım. Sonuç olarak, belgeler imzalandı, ancak daha sonra tarafların Karabağ'ın çözüm süreci konusunda farklı görüşleri olduğu için aynı nedenle "kayboldu".

Rusya Dışişleri Bakanı, Dağlık Karabağ'daki savaşın artık sona erdiğini ve siyasi süreç, ulaşım ve ekonomik bağlantıların önündeki engellerinin kaldırılması durumundu mantıklı olarak Ermenistan ve Türkiye'nin ilişkileri normalleştirme çabalarına devam etmesi gerektiğini de sözlerine ekledi. Lavrov, bu süreci en aktif şekilde desteklemeye hazır olduklarını vurguladı.