ԵՐԵՎԱՆ, 3 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Հայաստանի դեղ արտադրող ընկերությունները մինչ 2013 թվականի հունվարի 1-ըպետք է ներդնեն եվրոպական GMP դեղագործական պատշաճ արտադրական գործունեության ստանդարտներ: ՀՀ կառավարության 2010 թվականի որոշման համաձայն ներդրվելիքGMP ստանդարտները կապահովի հայկական արտադրության դեղերի որակն ու անվտագությունը: «Արմենպրես»-ի թղթակցի հետ զրույցում ՀՀ առողջապահության նախարարության աշխատակազմի ղեկավար Սուրեն Քրմոյանը նշեց, որ այս կերպ կբարձրանա քաղաքացու վստահությունը դեպի հայրենական դեղարտադրությունը:
Սպառողըը կգնի որակյալ դեղ անհամեմատ ավելի մատչելի գնով
«Եթե տվյալ տնտեսվարող սուբյեկտը ունի համապատասխան CMP հավաստագիր, ապա դա նշանակում է, որ նա արտադրում է նույն որակի դեղեր` ավստրիական, գերմանական կամ ֆրանսիական լավագույն արտադրողների նման»,- ասաց Քրմոյանը: Նրա խոսքով` ստանդարտների ներդրումը որակավորման նոր նշաձող է, որը կնպաստի նաեւ արտադրական ծավալների բարձրացմանը եւ տեղական դեղերի արտահանմանը:
«Այս հավաստագրով եվրոպական երկրները քեզ ճանաչում են որպես որակյալ դեղարտադրող: Մինչդեռ ներկայում մեր արտադրողները թերագնահատվում են սպառողների կողմից: Այս գործընթացը կատարվում նաեւ այն բանի համար, որ վստահության ավելացմամբ` քաղաքացիները հնարավորություն կունենան օգտագործելու ավելի մատչելի գնով ձեռք բերված տեղական արտադրության դեղեր»,- պարզաբանեց աշխատակազմի ղեկավարը: Նա նաեւ ընդգծեց, որ այժմ սպառողները մեծ մասը նախընտրում է գնել այլ երկրներում արտադրված դեղեր, մինչդեռ Հայաստանում արտադրվող դեղերի որակին վստահելու պարագայում` նրանք կգնեն ավելի մատչելի արժեք ունեցող եւ առողջության վրա նույն ազդեցությունը ունեցող հայկական դեղը:
«Սպառողըը կգնի որակյալ դեղ անհամեմատ ավելի մատչելի գնով»,- ընդգծեց Քրմոյանը:
Նրա գնահատմամբ` GMP դեղագործական պատշաճ արտադրական գործունեության ստանդարտների ներդրումը կարեւորվում է նաեւ պետական տեսանկյունից, քանի որ ներկայում շուկայում սպառվող դեղերի միայն տասը տոկոսն է բաժին ընկնում տեղական դեղերին, 90 տոկոսը` ներկրվող:«Նաեւ երկրի տնտեսական անվտանգության տեսանկյունից է կարեւոր խնդիր` այլ երկրների արտադրողներից մեծ չափով կախվածություն չունենալը»,- ասաց աշխատակազմի ղեկավարը:
Տեղական ընկերություններից երեքն են մոտ առաջինը հավաստագրեր ստանալուն
Դեղ արտադրող տեղական կազմակեպություններից երեքը` «Արփիմեդ», «Լիկվոր»եւ«Ֆարմատեք»ը առաջինը կդիմեն դեղագործական պատշաճ արտադրական գործունեության հավաստագիր ստանալու համար:
«Մենք տնտեսվարողների շրջանում դիտարկումներ ենք իրականացրել, հրավիրել ենք միջազգային փորձագետ, ով իրականացրել է աուդիտ եւ արձանագրել է այն խնդիրները, որոնք եղել են նախապատրաստական գործընթացքում»,- տեղեկացրեց Քրմոյանը: Նրա խոսքով` ոչ բոլոր տնտեսվարող սուբյեկտները պատրաստ կլինեն հենց հունվարի 1-ից հավաստագրեր ստանալ, սակայն վերոնշյալ երեք կազմակերպությունները, մյուսներից ավելի շուտ կդիմեն հավաստագիր ստանալու համար:
«Ներկայում 18 տնտեսվարող ունենք, բոլորն են ջանքեր են գործադրում այս ուղղությամբ, եւ յուրաքանյուրը որոշակի փուլում է գտնվում»,- հավելեց Քրմոյանը:
GMP դեղագործական պատշաճ արտադրական գործունեության ստանդարտների ներդրումը Առողջապահության նախարարությունում քննարկվում էր 2002-ից սկսած, սակայն, եթե նախկինում արտադրողները պատրաստ չէին ներդրումներ կատարել, ապա այսօր մասնավոր հատվածն էլ է գիտակցում, գործընթացի ներդրման անհրաժեշտության մասին:
GMP ստանդարտների ներդրման գործընթացը Հայաստանում հնարավորություն կտա զարգացնել տեղական դեղարտադրությունը եւ դուրս գալ Եվրամիության եւ այլ երկրներ, որոնց շուկաների նկատմամբ Հայաստանն ունի հետաքրքրություն: Այս կերպ կճանաչվի եւ արտերկրում կիրառելի կլինի Հայաստանում դեղ արտադրող ընկերություններին տրված միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան հավասատագիրը: Պետությունն այժմ ներդրումներ է կատարում կադրային ներուժի զարգացման, սարքավորումների համալրման ուղղությամբ:
Երկու տարվա ընթացքում հայկական արտադրության դեղերն արդեն մրցունակ կլինեն եվրոպական, ասիական շուկաներում:
Պատրաստեց Տաթեւիկ Գրիգորյանը