390.33
نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان در چارچوب مصاحبه خود با شبکه خبر تلویزیون دولتی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران: «ارمنستان در هیچ عملیاتی علیه جمهوری اسلامی ایران مشارکت نخواهد کرد.»
10 دقیقه خواندن
ایروان، ۴ مارس ۲۰۲۵ میلادی (۱۴ اسفند ۱۴۰۳ شمسی) به گزارش خبرگزاری دولتی «آرمِن پرِس»: «نیکول پاشینیان» نخست وزیر جمهوری ارمنستان در چارچوب مصاحبه خود با برنامه «بدون مرز» شبکه خبر تلویزیون دولتی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (IRIB) تأکید کرد که جمهوری ارمنستان در هیچ عملیاتی علیه جمهوری اسلامی ایران مشارکت نخواهد کرد. در ادامه، بخش‌هایی از این مصاحبه ارائه می‌شود.
سؤال: جناب آقای نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر محترم جمهوری ارمنستان، می‌گویند که رویکرد دولت شما غرب‌گرا است. آیا این سیاست با روابط دوجانبه ارمنستان و ایران در تضاد نیست؟.... سیاست غرب گرا شما چنین نگرانی ایجاد کرده است که مبادا گرایش غربی در سیاست شما بر روابط دوجانبه ایران و ارمنستان تاثیرات منفی بگذارد. چه پاسخی برای رفع این نگرانی‌ها دارید؟
پاسخ: دولت ما سیاست خارجی متعادل و متوازنی را اتخاذ و در دستور کار سیاست خارجی خود قرار داده و اجرا می‌کند. دقیقاً اتخاذ همین رویکرد به معنای عدم گرایش و جانبداری از هیچ طرف و پیروی از سیاست بی‌طرفی در سیاست خارجی است. سیاست خارجی جمهوری ارمنستان بر منافع ملی ما استوار است و روز به روز بیشتر بر منافع ملی ما استور و تکیه خواهد کرد. رویکرد کلی ما این است.
پس از انقلاب مخملی بدون خشونت و مردمی ارمنستان در سال ۲۰۱۸ میلادی، چنین ارزیابی‌ها به‌طور چشمگیری افزایش یافته و به‌شدت بیشتر مطرح شدند. اما اگر اکنون ما نگاهی به عقب بیاندازیم، و به پویایی روابط دو کشور پس از سال ۲۰۱۸ میلادی توجه داشته باشیم، اگر مبالغه تلقی نشود، بی‌تعارف بنده معتقدم و باید بگویم که روند توسعه روابط دو کشور در این هفت سال اخیر هیچ‌گونه کاهش یا کاستی نداشته است و حتی این روابط به‌وضوح مشهودتر و بیشتر از هر دوره دیگری بوده و باید همچنان ادامه یابد و روز به روز بیش از پیش توسعه و گسترش یابد.
از طرفی باید گفت که برای مثال جمهوری ارمنستان از سال ۲۰۰۰ میلادی، عضو شورای اروپا است و به‌واسطه همین عضویت ارتباط بسیار قوی و مستحکمی با اروپا دارد. و در اصل اگر منظور ما از گفتن غرب، اروپا است، پس در اینجا باید اضافه کرد که ارمنستان همچنین عضو سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز می‌باشد. از طرفی هم ما پس از انقلاب مخملی بی‌خشونت و مردومی سال ۲۰۱۸ میلادی و براساس آن دستور کار اصلاحات دموکراتیک در پیش گرفته‌ایم و در راستای این اصلاحات همکاری‌های بسیار فعالی با اتحادیه اروپا، شورای اروپا و دیگر نهادهای مشابه داریم و این روند همچنان در حال ادامه و تقویت مستمر است.
اما از سوی دیگر، ما همچنین به سیاست منطقه‌ای خود توجه ویژه‌ای داریم و در این راستا به حق مستقل هر ملتی، هرکدام از کشورهای منطقه برای اتخاذ دیدگاه‌ها، مدل‌های حکومتی، نظرات سیاسی و ایدئولوژی‌های خاص خود در راستای تعیین مسیر توسعه کشور خود، احترام می‌گذاریم.
از طرفی هم این تنوع‌بخشی به سیاست خارجی ما و تنوع رویکردهای کشورهای منطقه‌ای، فرصت‌های زیادی برای ما فراهم می‌آورد تا بتوانیم نه تنها با غرب، بلکه با شرق نیز همگرا باشیم. ما نه فقط نمی‌خواهیم که روابط ما با شرق کاهش یابد یا تضعیف شود؛ بلکه خواهان تعمیق و گسترش بیشتر این روابط نیز هستیم. و از آنجایی که ما می‌خواهیم روابط خود با جهان اسلام نیز تعمیق و گسترش دهیم، لذا در این راستا نیز روابط ما با جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و همان طور که گفتم این رویکرد از سیاست خارجی متعادل و متوازن ما سرچشمه می‌گیرد.
اینک من می‌توانم با اطمینان چنین ادعای جسورانه‌ای مطرح کنم که روابط ما با ایران هیچ تهدیدی برای هیچ کشور ثالثی ایجاد نمی‌کند، و روابط ما با کشورهای ثالث نیز برای ایران هیچ تهدیدی به همراه ندارد. من امید و اطمینان دارم که در روابط ایران با کشورهای ثالث نیز هیچ تهدیدی برای جمهوری ارمنستان وجود ندارد و نخواهد داشت. همین دیدگاه است که فرصتی برای تعمیق روابط بر اساس شرایط طبیعی و در راستای منافع دو کشور همسایه و برادر ایجاد می‌کند.
سوال: یک سوالی برای بنده پیش آمد؛ اگر از جانب کشورهای غربی تهدیدی علیه جمهوری اسلامی ایران شود در چنین شرایطی موضع و واکنش ارمنستان چگونه خواهد بود؟
پاسخ: ابتدا باید روشن کرد که منظور شما از تهدید چیست. اما ما بارها گفتیم که جمهوری ارمنستان وارد هیچ عملیاتی علیه جمهوری اسلامی ایران نخواهد شد، و در هیچ اقدامی ضد ایران مشارکت نخواهد کرد. به این معنا که منافع طبیعی ما همان عاملی است که ما را نسبت به منافع ملی ایران حساس و هوشیار می‌سازد. ثبات جمهوری اسلامی ایران، امنیت جمهوری اسلامی ایران و توسعه جمهوری اسلامی ایران برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا فکر نمی‌کنیم ضرورت یا نیازی به به توضیح بیشتر باشد، چراکه این مسئله کاملاً آشکار و واضح است.
من ساده‌ترین مثال را می‌آورم تا مخاطبان بهتر متوجه منظورم شوند و وارد مسائل پیچیده‌تر نمی‌شوم. برای مثال، بنده گفتم تمایل داریم که گردشگران بیشتری از ایران به ارمنستان بیایند. چه زمانی این اتفاق می‌افتد؟ زمانی که در ایران توسعه اقتصادی، ثبات و امنیت برقرار باشد. این تنها یک مثال کوچک، اما بسیار مهم است که نشان‌دهنده نگاه و رویکرد ارمنستان نسبت به روابط‌مان با جمهوری اسلامی ایران است.
از سوی دیگر، می‌خواهم بگویم که ما باید به صورت متقابل فرصت‌ها و ظرفیت‌های موجود را به خوبی شناسایی و از آن‌ها بهره‌برداری کنیم. شما از فرصت‌ها و ظرفیت‌هایی سخن گفتید که به‌طور شایسته و کامل از آن‌ها استفاده نشده است، اما در این راستا خیلی مهم است که به صورت دقیق مشخص شود که این فرصت‌ها و ظرفیت‌ها کدام هستند.
به‌ویژه جمهوری ارمنستان و جمهوری اسلامی ایران در زمینه تجاری و اقتصادی در چارچوب طرح شمال-جنوب ظرفیت‌های بسیار بیشتری برای همکاری دارند و ما هم‌اکنون به صورت مشترک روی آن پتانسیل‌ها کار می‌کنیم. از طرفی دیگر، می‌توانیم بگوییم که جمهوری ارمنستان برای جمهوری اسلامی ایران شاید کوتاه‌ترین و مطمئن‌ترین مسیری به سمت غرب و شمال باشد. این‌ها مسائلی است که می‌تواند در چارچوب نشست‌های مختلف بین دو کشور و دو دولت و در صورت وجود اعتماد متقابل مطرح گردد. با توجه به تمام موارد ذکر شده، بی‌تردید ما در حال گفتگو درباره این مسائل با شرکای ایرانی خود هستیم.
با خوشحالی تأکید می‌کنم که در تعاملات در بالاترین سطح بین دو کشور و دو دولت اعتماد وجود دارد، این اعتماد به این منعا نیست که ما به‌طور مطلق به همه مسائل یکسان نگاه می‌کنیم و پیرامون هم چیز تفسیر مشترکی داریم. خیر، اعتماد و اطمینان به این منعا است که ما به طور متقابل در زمینه روابط دوجانبه و روابط منطقه‌ای با افکار یکدیگر آشنا هستیم و در جریان آن افکار درک، تفاهم و تعامل متقابل داریم.
سوال: ارمنستان اخیراً سند همکاری راهبردی با ایالات متحده آمریکا امضا کرده است. با توجه به تجربه تلخی که در راستای توافقات ایران با کشورهای مشابه داشته‌ایم، تحقق و به درستی عملی شدن این سند را چگونه می‌بینید؟
پاسخ: همانطور که قبلاً گفتم، ما در چارچوب منطق سیاست خارجی متعادل و متوازن، روابط خود را با تمام شرکایمان توسعه می‌دهیم. روابط ما با ایالات متحده آمریکا نیز چیز تازه‌ای نیست؛ فقط ما اخیراً سند همکاری استراتژیک با ایالات متحده آمریکا امضا کردیم و در ضمن این سند به تازگی امضا شده است و ما باید آن سند را به عنوان دستور کار جدی در نظر بگیریم و سعی کنیم مفاد آن را اجرایی‌کنیم. در این راستا ذکر این نکته ضروری است که این یک سند علنی و عمومی است و من این موضوع را مهم می‌دانم تا نیات ما برای همسایگان، شرکا و منطقه‌مان شفاف باشد. امیدوارم این توافق اجرایی شود و در چارچوب همکاری ما و آمریکا برای منطقه نه فقط تهدیدی ایجاد نشود و یا افزایش نیابد، بلکه بر عکس، فرصت‌هایی که همیشه وجود داشته‌اند، برجسته‌تر و نمایان‌تر شوند. این کار البته آسان نیست ولی همانطور که گفتم هیچ‌گاه آسان نبوده است و نخواهد بود؛ تنها باید راه‌ها، مسیرها و عزم و اراده‌ای برای استفاده بهینه از این فرصت‌ها پیدا کرد.
سوال: مشکل و مسأله نه در ارمنستان و نه در کشور دیگری است، در واقع مشکل اصلی در ایالات متحده آمریکا است که تعهدات خود را به درستی اجرایی نمی‌کند.
پاسخ: ما خودمان در این راستا تلاش می‌کنیم و البته نه فقط صرفاً تلاش می‌کنیم، بلکه همانطور که شاره کردم، ما در تمام روابط‌مان همواره سعی می‌کنیم منافع کشورهای منطقه را در نظر بگیریم و این رویکرد و شیوه کار را در آینده نیز دنبال خواهیم کرد.
سوال: آینده روابط آمریکا و اروپا بعد از روی کار آمدن ترامپ چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پاسخ: خوب، همانطور که می‌دانید، تنها یک ماه از تشکیل دولت جدید در ایالات متحده آمریکا می‌گذرد و تمامی کشورها در حال حاضر در مرحله‌ای وفق یافتن با دولت جدید هستند. پس از اتمام این مرحله، باید روابط میان آمریکا و اروپا مورد ارزیابی قرار گیرد.