کارشناسان سیاسی: «رئیس‌جمهور آذربایجان با اظهارات تهاجمی پیام هایی به غرب ارسال می‌کند»

تاریخ گزارش: 9 ژانویه سال 2025 میلادی (20 دی 1403 شمسی)

ساعت گزارش: 15:31

ایروان، 9 ژانویه، «آرمِن پرِس» : تا کنون عامل اصلی شکست طرح موسوم به «کریدور زنگزور» تفاوت مواضع غرب، به ویژه اختلاف موضع‌گیری‌های ایالات متحده آمریکا و ایران بوده است.

به گزارش خبرگزاری دولتی «آرمِن پرِس» : «آرمِن پتروُسیان» تحلیلگر سیاسی، در  چارچوب کنفرانس مطبوعاتی در این خصوص اعلام کرده و افزود: «هرچند در سیاست خارجی ایالات متحده قبل از روی کار آمدن ترامپ ابهاماتی وجود داشت، اما اظهارات اخیر رئیس‌جمهور منتخب، که شامل ادعاهای سرزمینی نسبت به مکزیک، کانادا، پاناما و دانمارک می‌شود، فرصت‌های قابل توجهی را برای آذربایجان ایجاد کرده است تا دست‌کم به همان شیوه سخن بگوید. حداقل در حال حاضر، اظهارات مطرح‌شده فرصت‌های مانور رئیس‌جمهور آذربایجان را افزایش می‌دهند.

در این مرحله، ارزیابی دقیق رفتار طرف ایرانی بسیار دشوار است، زیرا این امر نه تنها به روندهای جاری در منطقه ما بستگی دارد، بلکه به سیاست‌هایی که در مناطق مختلف علیه ایران توسط دشمنان آن برنامه‌ریزی می‌شود، نیز وابسته است.

بر کسی پوشیده نیست  که در ایران نگرانی زیادی نسبت به افزایش فعالیت‌های سیستماتیک ضد ایرانی در دوران دولت دونالد ترامپ وجود دارد. به خصوص اینکه شاهد این امر در دور اول ریاست‌جمهوری ترامپ نیز بودیم. البته در دور دوم تغییرات جدی در وضعیت ایران وجود دارد. ایران امروز از نظر توانمندی ها و منابعش نسبت به واقعیت های سال های 2016-2020 به طور قابل توجهی جایگاه خود را از دست داده و در موقعیت ضعیف‌تری قرار دارد، بنابراین دامنه اقدامات ایران به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. هرچند فرآیندهای خاورمیانه تاکنون تهدیدی برای سرزمین ایران نبوده‌اند و به مرزهای این کشور نزدیک نشده‌اند، اما نمی‌توان همین را برای منطقه ما هم گفت.

واکنش ایران به روش‌های خشونت‌آمیز برای تحقق «کریدور زنگزور» ممکن است کاملاً متفاوت از آنچه در خاورمیانه رخ داد، باشد. بنابراین، ایران همچنان به‌عنوان عاملی بازدارنده در برابر جاه‌طلبی‌ها و  ادعاهای ترکیه و آذربایجان در قفقاز جنوبی مطرح است.

واضح است که علیه ایران یک کمپین بزرگ ضد تبلیغاتی در حال انجام است و بار دیگر تلاش می‌شود تا توانمندی‌های ایران در منطقه ما تضعیف گردد. 

از طرفی هم اظهارات اخیر الهام علی‌اف حاوی پیام‌های واضحی به غرب، به ویژه ایالات متحده آمریکا بود. بنابراین، ارزیابی‌هایی که رئیس‌جمهور آذربایجان در مورد ایران مبنی بر وجود ابهامات بیان کرده، نشانه روشنی حاوی پیامی برای دولت جدید ایالات متحده آمریکا است که اگر قرار است عملیات ضد ایرانی بزرگی در چندین منطقه همزمان برنامه‌ریزی شود، آذربایجان احتمالاً می‌تواند به چنین عملیاتی علاقه‌مند باشد. این پیام به این معناست که نیروهای ضد ایرانی تحت رهبری ایالات متحده می‌توانند با خیال راحت روی آذربایجان به‌عنوان یک گزینه حساب کنند.

«آرِگ کُوچینیان» کارشناس سیاسی، نیز به نوبه خود در چارچوب این کنفرانس مطبوعاتی اشاره کرد که آخرین اظهارات الهام علی اف برخلاف اظهارات قبلی تا حدودی تند بود. به گفته او، آذربایجان اخیراً سه سناریو را به‌طور همزمان آماده کرده است: صلح، جنگ و وضعیت پارادوکسالی متناقضی که در حال حاضر وجود دارد.

به نظر او امرور بیشتر از همیشه فرآیندهای ژئوپولیتیکی به نفع آذربایجان پیش می‌روند. از یک طرف، شکست ایران در سوریه به طور قابل توجهی امکانات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را محدود کرده است، از طرف دیگر هم، عدم وضوح سیاست خارجی دولت جدید ایالات متحده آمریکا، به خصوص در منطقه ما، وضعیت منطقه را غیرقابل پیش‌بینی‌تر کرده است. در باکو بر این باورند که می توانند با دولت ترامپ به توافق برسند، اما با توجه به همان عدم قطعیت موجود، این موضوع نیز همچنان قطعی نیست.

اکنون دو بعد وجود دارد: اول در مورد مناقشه روسیه-اوکراین، یک کشور ممکن است به کشور همسایه حمله کرده و اراضی آن را تصرف کند. دوم به مناقشه خاورمیانه بر میگردد، زمانی که اسرائیل نیروهای خود را در کشور همسایه مستقر می‌کند و این اقدام از سوی جامعه بین‌المللی به عنوان یک نُرم و هنجار عادی تلقی می‌شود. بنابراین، با توجه به روابط صمیمانه اسرائیل و آذربایجان، باکو این رفتار را  از تل‌آویو می آموزد و این معیارها را در نظر می‌گیرد، زیرا همانطور که آذربایجان در کوهستان‌های قره‌باغ پاکسازی قومی انجام داد، اسرائیل این کار را در فلسطین انجام داده است.