Հայաստանի նախագահ Արմեն Սարգսյանը պարգևատրվել է Բոլոնիայի համալսարանի բարձրագույն մեդալով
ԵՐԵՎԱՆ, 9 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ, ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: Պետական այցով Իտալիայում գտնվող՝ Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանը տիկնոջ՝ Նունե Սարգսյանի հետ հոկտեմբերի 8-ին այցելել է Բոլանիա՝ Հյուսիսային Իտալիայի Էմիլիա-Ռոմանիա շրջանի մայրաքաղաք, և հյուրընկալվել Բոլոնիայի համալսարանում։ Այս մասին «Արմենպրես»-ին տեղեկացրին ՀՀ նախագահի աշխատակազմի հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից:
Տասնմեկերորդ դարում հիմնված Բոլոնիայի այս կրթօջախը համարվում է Եվրոպայի մշտապես գործող ամենահին համալսարանը։ Իր գոյության ընթացքում Բոլոնիայի համալսարանը մեծ ազդեցություն է ունեցել ոչ միայն Իտալիայում, այլև ողջ Եվրոպայում։ Ընդունված կարծիքի համաձայն՝ միայն այստեղ կարելի էր խորությամբ ուսումնասիրել հռոմեական իրավունքը: Ներկայում նույնպես համալսարանն ընդգրկված է աշխարհի լավագույն ուսումնական հաստատությունների շարքում, այն ունի 10 հետազոտական և վերապատրաստման կենտրոն, շուրջ 88 հազար ուսանող և մոտ 2800 գիտաշխատող:
Բոլոնիայի համալսարանում այսօր տեղի է ունեցել Հայաստանի նախագահին կրթօջախի բարձրագույն՝ «Sigillum Magnum» մեդալով պարգևատրելու արարողությունը։
«Sigillum Magnum» մեդալը շնորհվում է մշակույթի, քաղաքականության, գիտության բնագավառներում աչքի ընկած ազդեցիկ անհատներին: Առաջին անգամ «Sigillum Magnum» մեդալին արժանացել է Իտալիայի նախկին նախագահ Ջուզեպե Սարագատը 1971 թվականին, այն շնորհվել է նաև Իտալիայի նախկին վարչապետ Ռոմանո Պրոդիին, Գերմանիայի նախկին կանցլեր Հելմուտ Քոլին, Պորտուգալիայի նախագահ Մարսելո Ռեբելո դե Սոուզային, իտալացի գրող և գիտնական Ումբերտո Էկոյին և այլ հանրահայտ անձանց։
Համալսարանի ռեկտոր, պրոֆեսոր Ֆրանչեսկո Ուբերտինին, Alma Mater Studiorum Բոլոնիայի համալսարանի անունից ողջունելով Հայաստանի նախագահին, մասնավորապես նշել է. «Մեր համալսարանը Ձեզ ողջունում է ոչ միայն որպես Հայաստանի Հանրապետության նախագահի, որպես առաջին նախագահի, որը պատվել է մեզ իր այցով, այլ նաև որպես համալսարանի պրոֆեսորի, հարգարժան ֆիզիկոսի։
Քվանտային քաղաքականության վերաբերյալ Ձեր տեսությունը գիտության և քաղաքական հանձնառության ճշմարիտ վկայություն է, մի միություն, որին Դուք մարմնավորում եք 2000 թվականից։ Այդ տեսությունը արտահայտվել է նաև Ձեր հետազոտական գործունեության մեջ, որը միջազգային ասպարեզ եք բերել տարատեսակ համաժողովների և առաջիկայում հրատարակվելիք գրքի, տարբեր պարբերականներում հրապարակված հոդվածների միջոցով։ Ձեր այդ տեսությունը հնարավորություն է տալիս այսօրվա քաղաքական երևույթները դիտարկել այլ տեսանկյունից։
Որպես դիվանագետ Հայաստանը ներկայացնելով Եվրոպական միությունում, Բելգիայում, Նիդերլանդներում, Վատիկանում, Միացյալ Թագավորությունում՝ Ձեր առանձնահատուկ ներդրումն եք ունեցել Հայաստանի և Իտալիայի համագործակցության կայացման գործում: Հույս ունեմ, որ նման ներդրում կունենաք նաև Բոլոնիայի հետ կապերի հաստատման մեջ»:
Հայաստանի նախագահին հանձնելով պատվավոր «Sigillum Magnum» մեդալը՝ Ֆրանչեսկո Ուբերտինին ասել է. «Մենք ի սրտե ցանկանում ենք ամրապնդել մեր բարեկամությունը»:
Բոլոնիայի համալսարանի հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի ղեկավար Աննա Շիրինյանը ներկայացրել է համալսարանում հայագիտության ամբիոնի հիմնադրման պատմությունը, հայ-իտալական պատմական կապերն ու խոսել Իտալիայում հայկական նշանակալի հետքի մասին, մասնավորապես նշելով․ «Վաղ միջնադարից հայերը հաստատվել են Իտալիայի տարբեր շրջաններում՝ իրենց հետ բերելով տարբեր ձեռագրեր, հայկական տպագրությունը ծնվել է Իտալիայում և Իտալիայում են հրատարակվել առաջին տպագիր գրքերը»:
Նրա խոսքով՝ համալսարանում հայկական տարբեր ձեռագրեր, հնագույն գրքեր են պահվում, որոնք ներկայումս վերածվում են կատալոգների, և Բոլոնիայի համալսարանն ակտիվորեն ներգրավված է հայկական փաստաթղթերի, ձեռագրերի ուսումնասիրության գործում:
«Ժառանգությունը, որ մենք ստացել ենք, և ժառանգությունը, որը ցանկանում ենք զարգացնել ու հարստացնել, ունի չորս ուղղություն՝ խթանել հայկական ուսումնասիրությունները, վերապատրաստել երիտասարդ հետազոտողների, հաստատել և զարգացնել հաղորդակցություն հայկական ակադեմիական ինստիտուտների հետ, և ամենակարևորը՝ մենք ցանկանում ենք ընդգծել հայ ժողովրդի առանձնահատկությունները, ժողովուրդ, որը հաջողությամբ կարողանում է հայկական մշակույթը պահպանել ցանկացած երկրում, որտեղ ապրել և ապրում է այսօր»,- նշել է Աննա Շիրինյանը:
Նախագահ Սարգսյանը շնորհակալություն հայտնելով գնահատանքի համար՝ մասնավորապես ասել է․ «Ինձ համար մեծ պատիվ է լինել այստեղ և ստանալ այս համալսարանի ամենաբարձր մեդալը՝ իմանալով, որ իմ անունը լինելու է մեծ գրողների ու գործիչների, նաև իմ լավ բարեկամ, Իտալիայի նախագահ Մատարելլայի, Հռոմի Պապի կողքին, ովքեր այս մեդալին են արժանացել,- ասել է նախագահը։ -Մի բան է պրոֆեսոր կամ պատվավոր պրոֆեսոր լինել տարբեր համալսարաններում, սակայն ստանալ բոլոր համալսարանների մայրը համարվող Բոլոնիայի համալսարանի «Sigillum Magnum» մեդալը երևակայությունից դուրս է մեկի համար, ով իր կյանքի մի փոքր հատված նվիրել է գիտությանը և կրթությանը»։
Նախագահ Սարգսյանը նշել է, որ այս իրադարձությունն իր համար յուրահատուկ նշանակություն ունի. «Դեռ 1970-ականների կեսերին, երբ երիտասարդ հետազոտող էի, պատիվ եմ ունեցել հրավեր ունենալ հայտնի իտալացի ֆիզիկոսից՝ այցելելու Բոլոնիայի համալսարան: Այդ ժամանակ ես Խորհրդային Միության քաղաքացի էի, և այդ հրավերը մերժվեց: Քանի որ դա առաջին հրավերն էր, այն իմ սրտում մեծ հետք թողեց: Այսօր այստեղ կանգնած՝ ես ցանկանում եմ շնորհակալություն հայտնել ձեզ՝ ինձ, իմ հայրենակիցներին և իմ երկիրը պատվելու համար»:
Նախագահ Սարգսյանը միջոցառման մասնակիցներին հակիրճ ներկայացրել է իր նոր գիրքը, որը վերաբերում է քվանտային աշխարհին, մասնավորապես նշելով. «Քվանտային աշխարհը նոր աշխարհակարգի ձևավորման մասին է, որն այնպիսին չէ, ինչպիսին մենք բոլորս կարծում ենք: Այն շատ տարբեր է, քանի որ ներկա աշխարհում ամեն ինչ փոխկապակցված է, և զարգացումները տեղի են ունենում այլ կերպ»։
Արարողության ավարտից հետո նախագահ Սարգսյանը տիկնոջ՝ Նունե Սարգսյանի հետ այցելել է համալսարանի գրադարան, ծանոթացել այնտեղ պահվող հայ գրական ժառանգության եզակի նմուշներին։ Պրոֆեսոր Աննա Շիրինյանը ներկայացրել է հայ առաջին տպագիր գրքերի բացառիկ օրինակները, ինչպես նաև Երեմիա Չելեպի Քյոմուրճյանի՝ հայոց վանքերի ու սրբավայրերի հայտնի քարտեզի բնօրինակը (1691 թ.)։