Ermenistan Dışişleri: Karabağ İhtilafının kapsamlı çözümü ancak AGİT Minsk Grubu eşbaşkanlarının yetkisi altında mümkün

YEREVAN, 9 KASIM, ARMENPRESS: Ermenistan Dışişleri Bakanlığı 44 günlük Artsakh savaşının birinci yıldönümü ile ilgili bir açıklama yayınladı.

Ermenistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Bugün, Ermeni halkının yaşama ve kendi geleceğini inşa etme hakkı uğruna canını feda eden, saldırganların Ermenileri Artsakh'tan tamamen çıkarma niyetini gerçekleştirmesine izin vermeyen o cesur Ermenilerin önünde bir kez daha eğiliyoruz.

Azerbaycan'ın geniş çaplı uluslararası insan hakları ihlalleri, sivil altyapının, kültürel anıtların kasıtlı olarak hedef alınması, yasak silahların kullanılması ve diğer savaş suçlarının eşlik ettiği 44 gün süren savaş, binlerce şehidin düşmesi, on binlerce yaralının olması, yerlerinden edilmesine ve yıkıma neden oldu.Savaşın bir sonucu olarak, Artsakh'ın bazı bölgeleri etnik temizliğe maruz kaldı ve halk, Azerbaycan tarafından işlenen savaş suçlarının ve toplu mezalimlerin kurbanı oldu.Özellikle savaş sonucunda 40.000 kişi evinden ve mülkünden oldu, 17.000'den fazla sivil tesis ve altyapı tahrip oldu, yüzlerce sivil yaşamını yitirdi veya yaralandı ve birçoğunun akıbeti halen bilinmiyor.

Ermenistan ve Artsakh, üçlü bildirisinin hükümlerini tutarlı bir şekilde uygularken, üçlü açıklamanın imzalanmasından sadece bir ay sonra, imza sırasında konuşlandığı mevzilerde durma taahhüdüne rağmen, Azerbaycan silahlı kuvvetleri Artsakh'ınHadrut bölgesininKhtsaberd ve Hin Tağer köylerini işgal edip Ermeni askerleri öldürüldü ve esir aldı.

Ayrıca, Ermeni birliklerinin belgede belirtilen bölgelerden çekilmesinden sonra, Azerbaycan tarafı silahlı kuvvetlerinin aynı bölgelerden Ermenistan Cumhuriyeti'nin egemen topraklarına sızması ve devam eden yasadışı konuşlandırma ile karşılık verdi.

Azerbaycan, çok sayıda Ermeni savaş esirini, rehineyi ve diğer tutukluları tutarak 9 Kasım açıklamasının 8'inci maddesini henüz uygulamaya koymadı. Bu, yalnızca üçlü açıklamanın değil, aynı zamanda uluslararası insancıl hukukun da büyük bir ihlalidir.

Sadece Ermenistan Silahlı Kuvvetleri, Artsakh Savunma Ordusu mevzilerini hedef almakla kalmayıp aynı zamanda yerleşim yerlerini ve sivilleri hedef alarak insani ve maddi sonuçlara yol açan Azerbaycan SilahlıKuvvetleri'nin üçlü açıklamada vurgulanan ateşkes rejiminin ihlalleri düzenli olarak devam ediyor.

9 Kasım 2020 ve 11 Ocak 2021 tarihli üçlü açıklamaların bölgede bağlantıların açılmasına ilişkin maddeleri kasıtlı olarak çarpıtarak ve keyifli olarak yorum yaparak Azerbaycan sözde "kordor" iddiasını dolaşıma soktu vegüç kullanmakla tehdit ediyor ki bu sadece bu açıklamaların lafzına ve ruhuna ters düşmekle kalmıyor, aynı zamanda bölgedeki tansiyonu düşürme çabalarını da baltalamayı amaçlıyor.

Azerbaycan iktidarı tarafından devam edilen açıkça Ermeni karşıtı politikası, güç kullanımı sonucu Azerbaycan'ın kontrolüne geçen Artsakh topraklarında etnik temizlik, Ermeni kültürel ve dini mirasının yok edilmesi ve saygısızlık edilmesi,uluslararası insani yardım kuruluşlarınınArtsakh'a giriş engeli,Azerbaycan'ın yetki ve kontrolü altında Artsakh Ermenilerinin kendi toprağındagüvenli ve onurlu bir şekildeyaşama hakkını garanti etmenin mümkün olmadığını gösteriyor.

Azerbaycan'ın, Artsakh'ın ve Artsakh halkına karşı kullandığı güç sonucunda yarattığı gerçekler, Dağlık Karabağ sorununun çözümüne zemin oluşturamaz.Azerbaycan'ın 'sadece Dağlık Karabağ değil, aynı zamanda Dağlık Karabağ sorununun da savaş sonucunda uluslararası arenada artık yer almadığı' iddiaları, 9 Kasım'daki üçlü açıklamada Dağlık Karabağ'ın bir toprak birimi olarak gösterildiği için 9 Kasım üçlü bildirisini de ihlal ediyor.

Sadece 9 Kasım 2020 ve 11 Ocak 2021 tarihli üçlü açıklamalarının tam olarak uygulanması, özellikle de birincil öneme sahip insani meselelerin acilen çözülmesi, her şeyden önce, tüm savaş esirlerinin, rehinelerin ve diğer tutsakarın koşulsuz olarak ülkelerine geri gönderilmesi, kayıp kişilerin akıbetinin belirlenmesi, zorla kaybetme vakalarının soruşturulması,Ermeni kültürel ve dini mirasının korunması ve Dağlık Karbağ İhtilafının barış çözüm sürecinin tam olarak yeniden başlatılması bölgede kalıcı barış ve istikrarın sağlanmasına zemin hazırlayabilirler.

İhtilafın kapsamlı ve kalıcı çözümü ancakAGİT Minsk Grubu Eşbaşkanları'nın yetkisi altında barışçıl müzakereler yoluyla mümkündür. Bu daArtsakh'ın statüsünün netleştirilmesi, yerinden edilmiş Artsakh Ermenilerinin Artsak'ın tüm topraklarındaki yerleşim yerlerine güvenli bir şekilde geri dönüşünün sağlanması, Artsakh halkının,halkların eşitliği ve kendi kaderini tayin hakkına dayalıözgürce ve onurlu yaşama hakkıdır.

Ermenistan, bölgedeki durumu yatıştırmak, düşmanlık atmosferini adım adım aşmak, bölgede istikrarı tesis etmek ve barışçıl bir kalkınma dönemi başlatmak için pratik çabalar göstermeye hazır olduğunu bir kez daha teyit eder.

Aynı zamanda, sürecin etkinliği için Azerbaycan'ın, Ermeni karşıtı politikasından, saldırgan söyleminden vazgeçerek yapıcı bir tutum benimsemesi de gerekmektedir."