ԵՐԵՎԱՆ, 25 ՓԵՏՐՎԱՐԻ, ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ/ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ: 1865 թ. փետրվարի 25-ին ծնվել է Անդրանիկ Օզանյանը՝ հայ զորահրամանատար, պետական գործիչ, ֆիդայապետ (հայդուկապետ)։ 

-1953 թ. փետրվարի 25-ին ծնվել է Լեւոն Մկրտչյանը՝ հայ կինոռեժիսոր, սցենարիստ եւ օպերատոր։

-1992 թ. փետրվարի 25-ին ստեղծվեց Ռուսաստանի տիեզերական դաշնային գործակալությունը։

-2004 թ. փետրվարի 25-ին կայացավ ռեժիսոր Մել Գիբսոնի «Քրիստոսի չարչարանքները» ֆիլմի պրեմիերան:

-2003 թ. փետրվարի 25-ին մահացել է Ալեքսանդր Քեմուրջյանը՝ հայ ականավոր գիտնական, ինժեներ-կոնստրուկտոր, գյուտարար (ծնվ.՝ 1921 թ.):

Հիշարժան փաստեր եւ պատմություններ

-Կենդանիները եւ բույսերը պահանջում են թթվածին` շնչառության համար: Բույսերի ֆոտոսինթեզը վարում է թթվածնային ցիկլը՝ պահպանելով այն շուրջ 21 տոկոս օդի մեջ: Չնայած գազը կարեւոր է կյանքի համար, սակայն կարող է լինել թունավոր կամ մահացու: Թթվածնի թունավորման ախտանիշները ներառում են տեսողության կորուստ, հազ, մկանային կծկում եւ բռնկում: Նորմալ ճնշման դեպքում թթվածնի թունավորումը տեղի է ունենում, երբ գազը գերազանցում է 50 տոկոսը:

-Թթվածնային գույնը անգույն է, հոտավետ: Այն սովորաբար մաքրվում է հեղուկացված օդի կտրուկ տարանջատմամբ, սակայն տարրը հայտնաբերվում է բազմաթիվ միացությունների մեջ, ինչպիսիք են ջուրը, սիլիկոնները եւ ածխաթթու գազը:

-Թթվածինը ոչ մետաղական է: Այն ունի ցածր ջերմային եւ էլեկտրական հաղորդունակություն, սակայն բարձր էլեկտրաեգոնտատիվություն եւ «ionization» էներգիա: Ամուր ձեւը մանրակրկիտ է, քան զիջող կամ դանդաղ:

-Մարդու մարմնի զանգվածի մոտավորապես 2/3-ը թթվածին է: Սա այն դարձնում է մարմնի ամենատարածված տարրը` զանգվածով: Այդ թթվածնի մեծ մասը ջրի մի մասն է՝ Հ2O: Չնայած մարմնում ջրածնի ավելի շատ ատոմներ կան, քան թթվածնի ատոմները, դրանք զգալիորեն ավելի քիչ զանգված են կազմում: Թթվածինը նաեւ Երկրի ընդերքում ամենատարածված տարրն է (զանգվածով մոտ 47 տոկոս) եւ տիեզերքում երրորդ ամենատարածված տարրը: Երբ աստղերն այրում են ջրածինը եւ հելիումը, թթվածինը դառնում է ավելի առատ:

Մ. Ա.